Hasat başladı, fiyat ortada yok
Pamuk üreticileri fiyat beklerken ZMO pamuğun kilogram maliyetini 15 liranın üzerinde hesapladı. TZOB Başkanı Bayraktar, şeker pancarı ve pamukta girdi fiyatlarındaki artışların göz önüne alınmasını söyledi.
Stratejik ürün konumundaki şeker pancarı ve pamukta hasat dönemi başladı. Bu yıl sadece Urfa’da yaklaşık 2,6 milyon dönümden 1,3 milyon ton kütlü 550 bin ton lif üretimi bekleniyor. Urfa’da bu yıl toplam pamuk üretiminin yüzde 60’ının gerçekleşmesi tahmin edilierken TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Urfa Şubesi 2022 yılı kütlü pamuk kilogram maliyetini 15,05 TL olarak hesapladı.
Üretim maliyetlerinin bir yılda yüzde 200- 300 artış göstermesinden dolayı kütlü pamuk üretici satış fiyatının 21,05 TL’nin altında olmaması gerektiğini belirten ZMO Urfa Şube Başkanı Abdullah Melik, pamuk prim desteğinin 1,10 TL’den 2,00 TL’ye çıkartılması gerektiğini belirtti.
Melik, yaptığı açıklamada Türkiye’nin son 20 yılda tarımsal anlamda dışa bağımlılığını sürekli artırdığına dikkat çekti. 2021 tarımsal ürünlerde yaklaşık 20 milyar dolar ithalat yapıldığını anımsatan Melik, “Sadece pamukta 2,5 milyar dolar değerinde ithalat gerçekleştirildi. Oysa düzgün tarım ve destekleme politikalarıyla pamuk üretimimizi artar. Üreticinin üretime devam edebilmesi için maliyetin esas unsurları olan tohum, gübre, ilaç, mazot ve elektrik gibi temel unsurların sübvanse edilmesi artık kaçınılmazdır. Çiftçinin önünü görebilmesi için ürünün alım garantisinin olması gerek ve taban fiyatın hasattan önce belirlenmesi gerekiyor” ifadelerini kullandı.
ÇİFTÇİNİN REFAH PAYI DÜŞÜNÜLSÜN
Pamuğun stratejik bir ürün olduğuna vurgu yapan Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar da bu bakış açısıyla politika üretilmesi gerektiğine dikkat çekti:
“Pamuk üretimi sadece tarımsal üretim olarak değil; ülkemizde ihracatı ve istihdamı gerçekleştiren çok önemli bir sektörün hammaddesi. Ülkemizdeki pamuk fiyatları, uluslararası fiyatlardaki gelişmelerden fazlasıyla etkilendi. ABD’de ortalama lif pamuk fiyatı kilogramda 42,31 liradır. Türkiye’nin ABD’den pamuk lif ithalat fiyatı ise navlun dâhil kilogramda yaklaşık 52 liradır. Pamukta uygulanan gümrük vergisi ise yüzde sıfırdır.”
Üretim sezonunun başından bu yana başta gübre, mazot, sulama ve sulamada kullanılan elektrik olmak üzere, girdi fiyatlarında yüzde 300’lere varan oranlarda artışların yaşandığına dikkat çeken Bayraktar, “Geçtiğimiz sezon piyasa fiyatı, arz-talep etkisi ve dünya pamuk piyasasında fiyatların yükselişi nedeniyle TARİŞ, Çukobirlik, Antbirlik gibi tarım satış kooperatiflerinin açıklamış olduğu pamuk alım fiyatlarının üzerine çıktı. Bu yıl da tarım satış kooperatiflerinin, maliyetlerdeki artışı ve çiftçi refah payını gözeterek geçtiğimiz sezon serbest piyasada oluşan fiyatın üzerinde bir fiyat açıklamasını bekliyoruz” ifadelerini kullandı.
Pamuk üretimi dünyada fiyat desteği, doğrudan gelir desteği, gümrük önlemleri ve sigorta destekleri gibi pek çok farklı araçla desteklendiğini belirten Bayraktar, şöyle konuştu: “ABD ve Çin gibi başlıca pamuk üreticisi ve ihracatçısı ülkeler, üretimlerini önemli ölçüde destekleyerek, rekabette Türkiye’nin önünde bulunuyor. Ülkemizde de girdi fiyatlarındaki yüksek artışlar gözetilerek prim ve destekler artırılmalı ve üreticilerimiz korunmalıdır. Laboratuvar ortamında standartların belirlenmesi, kalitenin kullanıma kadar korunması, lisanslı depoculuğun yaygınlaştırılması gibi çiftçilerimizin teşvik edilmesine yönelik alınan tedbirler önemlidir.”
HASAT DÖNEMİ İTHALAT DÜŞÜNDÜRÜCÜ
Bayraktar, hasadına başlanan şeker pancarına ilişkin de açıklamalarda bulundu. Şeker pancarı ve şeker üretiminin Türkiye için vazgeçilmez olduğuna dikkat çeken Bayraktar, “Pancar ve şeker üretimi, yüksek katma değer yaratması, yüksek istihdam imkânı sağlaması, hayvancılığın gelişmesindeki rolü ile tüm dünyada stratejik önemi olan bir üründür. Türkiye, dünya pancar şekeri üretiminde yüzde 6,6’lık pay ile pancardan şeker üreten ülkeler arasında önemli bir konuma sahiptir” dedi.
Tarım topraklarının 2,9 milyon dekarını şeker pancarı üretimi için ayırıldığını belirten Bayraktar, “2020/2021 sezonu verilerine göre 23 milyon tona kadar yükselen üretimle şeker pancarında tam yeterliliğimiz yüzde 100’dür. Diğer yandan şekerde yüzde 120 yeterliliğimiz bulunuyor. Bu nedenle bir şeker ihracatçısı olan ülkemizin, 2022 yılında ithalata başvurması düşündürücüdür” şeklinde konuştu.
ÇİFTÇİ KÂRINI GÖZETEN FİYAT AÇIKLANMALI
Şeker pancarı üretimine ve üreticisine önem verilmesi gerektiğini belirten Bayraktar, şöyle konuştu:
“2022 yılında çiftçinin önünü görmesi için önemli bir karar olarak tonu 800 lira olarak açıklanan avans fiyat daha sonra ton başına 1000 liraya yükseltildi. Hasadın başladığı bugünlerde, özellikle gübre ve mazottaki yüzde 300’leri aşan artışlar göz önünde bulundurulmalıdır. Maliyetleri yükselen şeker pancarı üreticilerinin üretimlerini sürdürebilmesi ve ihtiyaç duyduğumuz şeker üretimini karşılaması için maliyetlerin üzerinde ve çiftçi kârını da gözeten bir fiyat açıklanmasını bekliyoruz. Üretimde, verimlilikte ve deneyimde çiftçilerimizin üstünlüğe sahip olduğu bu ürünleri, sektörde yer alan sanayicilerimizin de sahiplenmesi üretimin sürdürülebilirliği açısından önem taşıyor. Üreticilerimizin alın terinin karşılığını aldığı bir sezon olması en büyük temennimizdir.”
BİRGÜN