Plastik atığın yüzde 55’i sadece 20 şirketten
Geri dönüştürülmesi çok zor tek kullanımlık plastik atıkların yüzde 55’i sadece 20 şirketten geliyor. İlk kez yayınlanan Plastik Atık Üreticileri Endeksi ve Minderoo Vakfı’nın analizi fosil yakıt bazlı bakire polimer üreticilerinin ve bu şirketlerin yatırımcılarının bu krizin gerçek sorumluları olduğunu söylüyor.
Plastik şişelerden yüz maskelerine, tek kullanımlık plastiklerin neredeyse tamamı (yüzde 98’i) fosil yakıtlardan üretiliyor. Geri dönüştürülmesi çok zor olan bu tek kullanımlık plastikler dünya genelinde ve en büyük oksijen kaynağı okyanuslarda atık dağlarına neden olarak iklim krizini daha da kötüleştiriyor. Geri dönüştürülmüş plastiğin toplam üretimdeki payı yüzde 2’yi geçmiyor. Avustralya merkezli bağımsız sivil toplum kuruluşu Minderoo Vakfı’nın “Plastik Atığa Hayır” inisiyatifi kapsamında ilk kez yayınladığı Plastik Atık Üreticileri Endeksi ise hangi şirketlerin ve bu şirketleri destekleyen yatırımcıların, plastik kaynaklı çevre krizinde ne kadar sorumluluğu olduğunu çarpıcı verilerle ortaya döküyor. “Ölçemediğimiz sorunu yönetemeyiz” anafikriyle hazırlanan raporda ilk kez şirketler ve yatırımcıları tek kullanımlık plastik atık sorunundan sorumlu tutuluyor.
Sadece 3 şirket, plastik atığın yüzde 16’sını oluşturuyor
2019 yılında sadece 20 polimer üreticisi dünya genelinde tek kullanımlık plastik atıkların yarısından fazlasının oluşmasından sorumlu. 100 şirket ise plastik atıkların yüzde 90’ını oluşturuyor. Rapordaki analize göre 2019 yılında oluşturulan 130 milyon metrik ton tek kullanımlık plastik atığın yarısından fazlasını 20 şirket oluşturdu. ABD merkezli ExxonMobil ve Dow listenin başındaki iki şirket. Çin merkezli Sinopec’le birlikte bu üç şirket dünyadaki tek kullanımlık plastik atıkların yüzde 16’sını oluşturuyor. Dünya genelindeki yaklaşık 300 polimer üreticisi, rapora göre çevreyi ve okyanusları tehdit eden plastik krizinin ana sorumlusu. Raporda bu şirketlerin dönüştürülmüş polimer yerine fosil yakıt temelli olan bakire polimer üretmeye devam etmeyi tercih etmesinin ne kadar atığın toplanabildiği, yönetilebildiği ve çevreye atık olarak sızdığı konusunda çok ciddi sonuçları olacağı vurgulanıyor.
