Arazi Bankacılığı projesi, FAO-Türkiye ortaklığında yol alıyor!
Azerbaycan, Türkiye ve Özbekistan’ı kapsayan, kısa adıyla Arazi Bankacılığı Projesi’nin başlangıç toplantısı yapıldı. Alt-bölgesel çalıştaylar ve kurumsal kapasiteyi güçlendirmeyi ve arazi terkini ele almak için bağlantılı bir yaklaşımı benimsemeyi amaçlayan politika diyalogları yoluyla proje uygulaması sırasında kazanılan deneyimler paylaşılacak.
Gıda ve tarım sektöründeki sorunlar, çatışmalar, iklim değişikliği ve ekonomik şoklar gibi faktörler nedeniyle giderek daha acil hale geliyor. Birçok ülke, gıda güvensizliği ve ekonomik fırsatların kaybı gibi olumsuz sonuçlarla karşı karşıya kalırken, aynı zamanda arazi terkinden veya tarım arazilerinin kullanılmamasından muzdarip. Bunun sonucunda arazi bankacılığının önemi arttı.
Arazi bankacılığı projesi, Temmuz 2025’e kadar sürecek
Bu bağlamda, FAO-Türkiye Ortaklık Programı’nın (FTPP) sürdürülebilir tarım için terk edilmiş arazilerin yeniden işlenmesine yönelik “Arazi terkini ele almak ve arazi toplulaştırma prosedürlerini iyileştirmek için tarımsal arazi piyasasının gelişiminin iyileştirilmesi” projesi, arazi terkini azaltmak ve çiftliklerin genişlemesini kolaylaştırmak için arazi piyasası geliştirme önlemleri, arazi toplulaştırması ve arazi bankacılığı modellerinin tasarlanmasında Azerbaycan, Türkiye ve Özbekistan’ı desteklemeyi amaçlıyor.
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti tarafından finanse edilen ve Temmuz 2025’e kadar sürmesi öngörülen projenin başlangıç toplantısı, 7 Temmuz 2022 tarihinde, yararlanıcı ülkelerden üst düzey yetkililerin katılımıyla çevrimiçi olarak yapıldı.
Deneyimler, üç ortak ülke tarafından paylaşılacak
İngilizce, Rusça ve Türkçe simultane tercüme ile gerçekleştirilen toplantının açılışında konuşan FAO Türkiye Temsilci Yardımcısı Ayşegül Selışık, proje uygulaması sırasında kazanılan deneyimlerin, kurumsal kapasiteyi güçlendirmeyi ve entegre bir yaklaşımı benimsemeyi ve terk edilmiş arazileri ele alıp tarım arazisi pazarlarını geliştirmeyi amaçlayan bir dizi alt-bölgesel çalıştay ve politika diyalogları yoluyla üç ortak ülke arasında paylaşılacağını açıkladı.
Tarım ve Orman Bakanlığı Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdür Yardımcısı Faruk Fıratoğlu ise, arazi toplulaştırma projeleriyle ele alınabilecek tarım arazilerinin ölçeğini gündeme getirerek, proje çerçevesinde Azerbaycan ve Özbekista’ndaki meslektaşlarına destek olmak istediklerini dile getirdi.
Tarım Reformu Genel Müdürlüğü (GDAR) Genel Müdür Yardımcısı Abdulkadir Karabulut da, “Bu dönemde başta arazi kaynakları olmak üzere elimizdeki üretim kaynaklarını mümkün olan en verimli şekilde yönetmemiz gerekiyor. Bu konudaki en iyi metodolojilerden biri arazi bankacılığıdır” dedi.
Tarımda arazi parçalanması sorunu
Azerbaycan Tarım Bakanlığı Arazi Kullanımı Daire Başkanı Firidun Taghiyev, arazi terkinin büyüyen bir sorun olduğunu ve ülkesinde arazi parçalanmasının da endişe verici olduğunu söyledi. Taghiyev, arazi terkini etkileyen faktörleri sıraladıktan sonra, arazi bankacılığının Türkiye ve Azerbaycan’ın bu faktörlerin üstesinden gelmeleri için yeni mekanizmalar oluşturmasını sağlayacağını sözlerine ekledi.
Özbekistan Tarım Bakanlığı Arazi Yönetimi ve Arazi İlişkileri Regülasyonu Bölümü Başkanı Oybek Soatov ise, tarım arazilerinin endüstriyel ve evsel atıklarla kirlenmesi, korunması, iadesi, küçük arazileşme ve farklı bölümlere ayrılması gibi arazi kullanımını olumsuz etkileyen sorunlarını açıklayarak, projenin gelecekte arazilerin rasyonel kullanımına katkı sağlayacağına dikkat çekti.
Tarım arazi yapıları konuşuldu
FAO REU’dan projenin Baş Teknik Sorumlusu Morten Hartvigsen, arazi toplulaştırması ve arazi bankacılığı ile ilgili iyi bölgesel uygulamalar hakkında bilgi verirken, Arazi Yönetimi Kıdemli Danışmanı ve Proje Koordinatörü Hakkı Emrah Erdoğan, proje çerçevesini ve planlanan faaliyetleri tanıttı. Türkiye, Azerbaycan ve Özbekistan’da tarım arazi yapıları, arazi parçalanması, arazi terki ve arazi toplulaştırması hakkında bilgi ve istatistiki verileri paylaştı.
Toplantı, katılımcıların arazi terkinin temel nedenlerini, ülkeye özgü farklılıkları ve benzerlikleri dikkate alarak tarım arazisi pazarlarını geliştirme ihtiyacını tartışmaları için verimli bir platform sağladı. Ayrıca, katılımcıların arazi toplulaştırması ve arazi bankacılığına ilişkin iyi bölgesel uygulamaları detaylandırmalarını sağladı.
Kaynak: www.gidahatti.com
