Acemoğlu: Diktatörlükler hiçbir zaman kendi başlarına gitmiyorlar
Prof. Dr. Daron Acemoğlu, “Demokrasilerin, ülkelerin ekonomik anlamda büyümesine çok pozitif bir etkileri vardır. Diktatörlükler hiçbir zaman kendi başlarına gitmiyorlar” dedi.
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) öğretim üyesi Prof. Dr. Daron Acemoğlu, Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) Yüksek İstişare Konseyi (YİK) toplantısında konuştu. Acemoğlu, iyi ekonomiyi yaratmanın bir süreç olduğunu belirterek, eşitsizliğin ABD ve Avrupa’nın olduğu kadar Türkiye’nin de sorunu olduğunu söyledi.
Daron Acemoğlu’nun konuşması özetle şöyle:
ÖZGÜRLÜĞÜ YARATMAK, DİNAMİK YENİ FİKİRLER YARATMAK BİR SÜREÇTİR: Geleceği inşa etmek, geleceğin kurumlarının inşa edilmesinden ayrı düşünülemez. Şu anki konjonktürü vurgulamak istiyorum. Adalet nedir? Kurumların gelişmesi adil bir hale gelmeleriyle mümkündür. Bizim vurguladığımız bir şey var, adaleti bir tek yargı kurumlarıyla anlayamayız. Her toplumun içinde olan anlaşmazlıkları tarafsız adil bir şekilde çözümlemek çok önemli. Aynı zamanda toplumun sosyal ve siyasi olarak katılımı da çok önemli adalet için. Bu aşamada tahakküm tanımıma bakmak gerekir. Elinde sosyal güç olmadan başkasına bağlı olarak yaşamak. Siyaset ve ekonomik olarak eşitsiz bir ülkede yaşayanların çoğu da bunu yaşar. Adalet, tahakkümün ortadan kaldırılmasıyla mümkün olur. Peki tahakkümü nasıl ortadan kaldırabiliriz? Daha adil bir toplumu nasıl kurabiliriz? Kuvvetli bir lider, kuvvetli bir devlet ve anayasayla. Yüzlerce yıldır bu konu kitaplara konu olmuştur. Toplumun gücü devletin gücüdür. Devlet ile toplumun dengede olması gerekir. Ne toplum devlet kurumlarını ortadan kaldırabilecek kadar ne de devlet toplumu ezecek kadar güçlenmelidir. Özgürlüğü yaratmak, dinamik yeni fikirler yaratmak bir süreçtir. Bu süreç, 100 yıllık bir süreçtir. Bu dinamiği en iyi anlatan da tarihtir.
EŞİTSİZLİĞİN ARTTIĞI BİR YERDE GÜÇ BİRKAÇ İNSANIN ELİNDEDİR: Siyasi özgürlük, fikir özgürlüğü, sosyal özgürlük, ekonomik özgürlük bunların hepsi çok önemli. Bugün globalleşen dünyada refahı tesis etmeden tahakkümün sona ermesi mümkün değil. Ekonomik olarak eşitsizliğin çok arttığı bir yerde güç dengesi birkaç insanın eline geçer. Diğerleri onlara mahkumdur. Şu anda Türkiye’de en önemli şirketlerin temsilcileriyle konuşuyorum, şirketlerin bunun için de çok önemi var. Şirketlerin de güçlerinin dengelenmesi lazım. Türkiye’de şirketler arasındaki dengeyi kurmamız gerekir.
