Yetki yetmez işe iade isteriz
Sendikalaştığı için kovulan Cargill işçilerinin direnişinin 1280’inci gününde Tekgıda-İş Sendikası fabrikada yetkiyi aldı. Direnen işçilerden Suat Karlıkaya sözleşmede ilk maddenin işçilerin işe iadesi olması gerektiğini söyledi.
Bursa Orhangazi’de faaliyet gösteren Amerikan gıda tekeli Cargill’de, Tekgıda-İş Sendikası’nda örgütlendikleri için işten atılan emekçilerin direnişinin 1280’inci gününde, fabrikada çoğunluk sağlayan sendika yetki belgesini aldı. Fabrika önünde basın açıklaması yapan işçiler, tüm işçi sınıfı için iş güvencesi talep etti. Direnen işçilerden Suat Karlıkaya “Sözleşmede birinci talebimiz kapıdaki arkadaşlarımızın işe geri alınması yönünde. 1280 günlük mücadele Cargill işçilerinin yetki alma mücadelesi değildi. Atılan arkadaşların işe alınma mücadelesiydi” diye konuştu. Yapılan basın açıklamasında Cargill yönetimine seslenen işçiler, “Süreci daha fazla zora sokamayın” diyerek toplu sözleşme talep etti. İşçiler iyi niyet göstergesi olarak direniş çadırını kaldırdı.
Mahkeme kararı var ama işe dönemediler
Cargill direnişi işçi sınıfının mücadelesinde iş güvencesi talep etmesiyle bir ilk. Türkiye’de yasalar işçilere sendikal örgütlenme hakkı tanıyor. Ancak sendikalaştığı için kovulan işçinin işe geri alınması yönünde işvereni zorlamıyor. Amerikan firması olan Cargill’de 14 işçinin yaşadığı da buydu.
Cargill işçileri Tekgıda-İş Sendikası’nda örgütlendikleri için 2018 yılının Nisan ayında işten atıldı. Firma yönetimi işten çıkarma gerekçesi olarak fabrikanın daralmasını gösterdi. Ancak işçiler sendikalı oldukları için çıkarıldıklarını biliyorlardı. ‘Tazminatını verir kovarım mantığı kabul edilemez’ diyerek yola çıkan işçiler işverene karşı işe iade davası açtı. Mahkeme süresince ise ‘Herkese iş güvencesi’ diyerek gerek Bursa’da fabrika önünde gerekse Cargill’in İstanbul Ataşehir’deki genel merkezi önünde direniş çadırları kurdu. Yargı sürecinden nihai karar işçi lehine çıktı. 2019 Temmuz ayında mahkeme, işçilerin sendikalı oldukları için işten atıldığını belirtti ve işe iade kararı verdi.
Gözaltılara rağmen direnişe devam
Mahkemeden çıkan karar işçi lehine olsa da İş Kanunu, işveren işe iade konusunda bir dayatmada bulunmuyor. Yargıdan çıkan karar sonrasında işveren isterse işçiyi işe geri alır ya da işçilere mahkemenin hükmettiği noktada sendikal tazminatlarını ödeyerek işe geri almayabilir. Cargill yönetimi de işe geri almak yerine tazminat ödemeyi talep etti. Ancak işçiler bu durumun iş güvencesini ortadan kaldırdığını belirterek işe iade talebiyle direnişe devam etti. Direniş iş güvencesi talebiyle aylarca devam etti. Bursa Orhangazi’de fabrika önünde direniş çadırı bazen İstanbul Ataşehir’e şirketin genel merkezinin bulunduğu plaza önüne taşındı. İşçiler karda, kışta, yağmurda eylemlerine devam etti. İşçiler 11 Şubat 2021’de direnişlerinin 1000’inci gününde Ankara’ya giderek Tarım ve Orman Bakanlığı’nın önünde basın açıklaması yapmak istedi. İşçiler sendikanın Ankara binasında bir araya geldi. Amaçları Tarım Orman Bakanlığı’na yürüyerek basın açıklaması gerçekleştirmekti. İşçilere sendikalar ve emek dostları da destek verecekti. Sendikanın Ankara binası yürüyüşün yapılacağı gün ablukaya alındı. Yürüyüşte ısrarcı olunması üzerine ise polisin sert müdahalesiyle işçiler 12 işçi gözaltına alındı. Müdahalenin öncesinde ise bir polis amirinin “Biz devletin gücüyüz, neler yapabileceğini orada gösteririz size. Siz merak etmeyin” diyerek tehdit etmesi kamuoyunda geniş yankı buldu. Gözaltına alınanlar 12 Şubat 2021’de gece geç saatlerde serbest bırakıldı.
