Orman Yangınları ve Göçebe Hayvancılık
Sarıkeçililer Yaşatma ve Dayanışma Derneği Başkanı Pervin Çoban Savran göçebe hayvancılığın orman yangınlarını önlemedeki rolünü anlatıyor.
İklim krizine bağlı kuraklık, sıklığı artan sıcak dalgalarının etkisi ve bunlara yanlış politikaların eşlik etmesi ile çok büyük bir coğrafyamızın ve beraberinde sayısız canın yangınlar ile yok olmasının üzüntüsünü hep birlikte yaşıyoruz.
Bu yangınlardan en çok etkilenen topluluklardan birisi de Sarıkeçililer gibi kışları Akdeniz kıyılarını, yazları Torosların yüksek yaylalarını kendisine yurt edinen göçebe hayvancılar, onların keçi ve koyunları. Birçok göçebe hayvancının kış yurdu bu yangınlarla yok oldu bile.
Yüzlerce yıldır yaşadıkları alanlara erişimleri giderek engellenen bu toplulukların sürdürdükleri üretim biçimi, yangınların önlenmesi açısından en etkin yöntemlerden biri. Bunun nedeni ise, otlatmanın doğa alanlara bağlı olarak sürdürülmesi ve özellikle keçilerin yangınlar için yakıt anlamına gelen, orman altı kuru ot ve yaprak örtüsünü tüketmesi. Göçebe hayvancılıkta sürüler hareketli halde tutuldukları için hayvanlar tüketmedikleri biyokütleyi rahatlıkla ezerler ve bu kütlelerin toprağa gömülme sürecini kolaylaştırır.
Buna ek olarak, göçebe hayvancıların oluşturdukları göç güzergahlarının yangınların yayılmasını engelleyen doğal emniyet şeritlerinin oluşumunda ve muhafazasında bir hayli faydalı oldukları kanıtlanmıştır.
Bu nedenlerle, hayvanların ormanlık alanlarda otlatılması dünyanın birçok ülkesinde yangın riskini ve çıkan yangınların etkisini ve yayılımını azaltmak için etkin bir şekilde uygulanan araçlardan bir tanesidir.
Gerek yangınların önlenmesi ve söndürülmesi gerekse iklim değişikliği mücadelesindeki diğer önemli rollerine rağmen, ülkemizde göçebe hayvancıların geleneksel yaşam alanlarına erişimleri kısıtlanmakta ve engellenmektedir. Meraların ve ormanların korunması ve göçebe hayvancıların erişiminde olması hem doğa ile bütünleşik bu yaşam ve üretim biçiminin devamı, hem de iklim krizi ile mücadele açısından kritik bir öneme sahip.
