Süt piyasasında ipler koptu

İrfan Donat

Ulusal Süt Konseyi’nin olağanüstü toplantı çağrısına üretici ve kamu temsilcileri katılmayınca yeter sayıya ulaşılmadığı için toplantı yapılamadı. Söz konusu gelişme, “Süt piyasasında ipler koptu. USK devre dışı bırakıldı” şeklinde yorumlanıyor.

Süt sektöründe yaşanan kriz, Ulusal Süt Konseyine (USK) yansıdı.

15 Eylül’de olağanüstü toplanarak çiğ süt tavsiye fiyatını görüşen USK’da 7.50 TL olan referans fiyat ile 20 kuruşluk destekleme primi sabit tutulunca üretici tarafında ciddi tepki çekmişti.

Üretici zarar ettiği gerekçesiyle anaç hayvanlarını kesime göndermeye devam edince 20 kuruş olan prim desteği 50 kuruşa çıkarılsa da söz konusu hamle üreticinin beklentilerinin çok altında kaldı.

Uzun süredir devam eden inek kesimi nedeniyle süt arzında ciddi daralmalar yaşandı.

Süt üretimindeki düşüş ve sanayicinin piyasadan süt bulmakta zorlanması sonucu bölgesel ihalelerde çiğ süt referans fiyatı 8.70 TL’ye çıkarken söz konusu rakamın önümüzdeki dönemde artmasının kaçınılmaz olduğu dile getiriliyor.

İşte bu süreçte bugün USK, önemli bir basın duyurusunda bulundu.

USK’dan yapılan açıklamada, “30 Eylül 2022 Cuma Günü “Çiğ Süt Tavsiye Fiyatının Değerlendirilmesi” gündemiyle Ulusal Süt Konseyi Yönetim Kurulu Toplantısı planlanmış ve Yönetim Kurulu Üyeleri toplantıya davet edilmiştir. Konseyimizin Yönetim Kurulunda görevli Üretici Alt Grubu ve Kamu Alt Grubu temsilcileri toplantıya katılmadığından yeter sayıya ulaşılamamış ve Yönetim Kurulu Toplantısı yapılamamıştır. Kamuoyuna saygıyla duyurulur” ifadelerine yer verildi.

Söz konusu gelişme ve açıklama, sektör temsilcileri tarafından “Süt piyasasında ipler koptu. USK devre dışı bırakıldı. Fabrikalar süt bulma ve alma telaşına girdi. Süt savaşları başladı” şeklinde yorumlanıyor.

Bloomberg HT’ye konuşan bazı sektör temsilcileri, Türkiye’nin bazı bölgelerinde serbest piyasada çiğ süt fiyatının 10 TL’yi bulduğunu ve fiyatın yukarı yönlü güncellenmeye devam ettiğini dile getiriyor.

“USK DEVRE DIŞI KALDI”

Konuyla ilgili Bloomberg HT’ye açıklama yapan Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru, “Aylardır maliyetin çok yüksek olduğunu, ineklerin kesime gittiğini, yakında süt tedarikinde sorunlar başlayacağını her ortamda dile getirmemize, gıda enflasyonu endişesiyle çiğ süt fiyatları maliyetin altında satılmaya devam ederse yakında süt bulmakta fabrikaların zorlanacağını dile getirmemize rağmen sözümüz dinlenmedi ve sadece Bakanlık tarafından verilen süt primi 15 Mayıs’tan itibaren 50 kuruşa yükseltildi ancak bu artış da tek başına üretimin devamı için yetersiz kaldığından kesimler hızlandı ve şu anda süt sanayicisi tedarikte zorlanınca fiyatları arttırarak USK’yı devre dışı bıraktı” dedi.
Süt ihtiyacını karşılamak için fabrikaların fiyat arttırarak üreticilerle anlaşmaya çalıştığının altını çizen Doğru, “Devre dışı kalan ve serbest piyasada fiyatın USK beklentilerinin üzerine çıkmasıyla acilen toplantı çağrısı yapan USK’nın şu anda yapacağı tek şey, piyasada oluşan fiyatları ve üreticinin maliyetini dikkate alarak soğutma ve toplama bedeli hariç olarak üreticiyi memnun edecek bir fiyat açıklamaktır” diye konuştu.

Mutlu Doğru, “7.50 TL fiyatı ve üreticiye verilen uygun finansman şartlarını yeterli görerek, üreticinin kazandığını savunan ve sektördeki bu kötü gidişatın sorumlusu olanlar şimdi panik halinde serbest piyasaya müdahale etme telaşı içindedir. Unutulmamalıdır, piyasada arz eksiği olan ve yok satan bir ürünün fiyatı engellenemez. Buna fırsat verenlerin şimdi hatadan dönerken üretici tepkisini de hesaba katarak doğru fiyat belirlemesi ve ilan etmesini bekliyoruz” değerlendirmesinde bulundu.