Fındıkta küçük üretici için alan bazlı destek en az 1000-1500 lira olmalı
Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (KFMİB) Yönetim Kurulu Üyesi ve Şenocak Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Cem Şenocak; fındıkta alan bazlı gelir desteğinin şu an dönüm başına en az 1.000-1.500 TL olması gerektiğini söyledi.
2009 yılında devlet tarafından fındıkta alan bazlı gelir desteği uygulaması başlatıldığını hatırlatan ve 2009’da dekar başına 155 lirayla başlayan alan bazlı destek ödemeleri bugün hala 170 lira olduğunu kaydeden Şenocak, küçük üreticinin daha fazla desteklenmesi gerektiğini bunun içinde alan bazlı desteğin en az bin lira olması gerektiğinin altını çizdi.
Araziler mirasla bölündü, verimi düştü
Ordu ve Giresun’un dünya fındığının yüzde 35’ini üretmesine rağmen dünyanın en mağdur fındık üreticilerinin bu iki il üreticisi olduğunu belirten Şenocak, bunun sebebin miras yoluyla bölünen bahçeler olduğunu kaydetti. “Arazilerimiz meyilli olduğu için makineli tarım da yapılamıyor” diyen Şenocak şöyle devam etti; “Dolayısıyla makineli tarımın olmadığı yerlerde, bölünmüş bahçelerde ve yaşlı nüfus ve yaşlı ağaç olduğu için fındık verimi sürekli düşüyor. Ordu ve Giresun’da fındıktan başka bir ürün dikme şansımız da yok. Batı Karadeniz’de ovalarda bir aile fındıktan senede ortalama 200-300 bin lira kazanırken bizim buradaki bir ailenin fındıktan kazancı 10-20 bin liralara kadar düştü. Hem de başka hiçbir üretim şansı olmayan bir aile. Onun için burada en önemli konu bu. Tabi gübre fiyatları arttıkça fındık üretimi de azalıyor ama gübre fiyatlarının etkisi burada 100 ise düz ovalarda, 1 ya da 2’dir. Çünkü orada insanlar fındıktan 200-300 bin lira kazanıyorlar. Ne diksen yetişebilen verimli düz araziler diğer tarım ürünlerine göre makinalı tarımla daha iyi gelir getiren fındığa yöneldiler ve yönelmeye devam ediyorlar”
Üreticiye kademeli olarak artırılabilir
“Aslında bu fındıkta alan bazlı gelir desteği Ordu ve Giresun için özellikle çıkartılan bir destekleme modeliydi” diyen Şenocak, “Fakat 2009’da dekar başına 155 lirayla başlayan alan bazlı destek ödemeleri bugün hala 170 liradır. Bu 170 lira şu an çok düşük bir rakam. Şu an bu rakamların en az 1.000-1.500 TL olması gerekiyor. Ve bunun kademeli olarak küçük üreticiye daha fazla verilmesi lazım. Örneğin; 10 dönüm altına dönüm başına 1.000 TL verirseniz, 20 dönüm altına 800 TL, 30 dönüm altına 600 TL vererek küçük üreticiyi daha fazla destekleyecek bir model ile ve bu destekleri alanlara; iyi tarım uygulaması da zorunlu hale getirilmelidir. Böylece küçük üreticinin iki geliri olacak. Biri devletin verdiği destek ödemesi, ikincisi ise verimi artacağı için fındıktan elde ettiği geliri de artacak. Haliyle burada fındıktan yıllık 15-20 bin lira geliri olan küçük bir fındık üreticisi ailenin gelirini 40-50 bin liraya çıkarılabilir. Tabi bugünkü şartlarla alım gücü ile düşünmek gerekir çünkü enflasyon sürekli değişiyor. Böylelikle kademeli olarak üreticilerin geliri arttıkça bu durum göçün de önüne geçecektir. Ayrıca insanların bahçesine bakmasına, mutlu olmasını da sağlayacaktır” dedi.
