Samsun’da Manda Yetiştiriciliği ve Islahı Proje Toplantısı Yapıldı
Toplantıya; Samsun İl Tarım ve Orman Müdürümü İbrahim Sağlam, Tarım Ve Orman Bakanlığı Hayvancılık Genel Müdürlüğü’nden Hakan Ülgey, Oğuz Büyükkayaer, Hayvan Sağlığı ve Yetiştiriciliği Şube Müdürü Rukiye Pınar, Samsun Damızlık Manda Birliği Başkanı İsmail Metin ile birlikte , Birlik personeli ve İl Müdürlük personeli katıldı.
İl Müdürümü İbrahim Sağlam; “Mandanın doğal yaşamı olan Kızılırmak Deltası, Bafra ilçemizde bulunmakta olup; sınırları 19 Mayıs ve Alaçam ilçelerine dayanmaktadır. Manda, başta sütü olmak üzere; eti, derisi ve işgücünden yararlanılan, değişik çevre koşullarına uyum sağlayabilen, düşük kaliteli kaba yemleri en iyi şekilde değerlendiren bir hayvandır. İlimizde an itibarıyla 22.586 adet manda bulunmaktadır ve ilimiz Türkiye’de 1. sırada yer almaktadır. İlimizde Manda Yetiştiriciliğini ve ürünlerini arttırmak amacıyla birçok proje uygulanmaktadır.” dedi.
Tarım Ve Orman Bakanlığı Hayvancılık Genel Müdürlüğü’nün, yürüttüğü “Manda Türünde Suni Tohumlama Uygulaması Projesi”nin 2020 yılında başladığını ve 9 Serbest Veteriner Hekim ile birlikte Lalahan Uluslararası Hayvancılık Araştırma ve Eğitim Merkezinden elde edilen spermalar ile 387 adet suni tohumlama yapıldığını ifade eden Sağlam, Manda ırkının devamlılığı, verim özelliklerinin arttırılması ve ıslah çalışmalarının sağlıklı bir şekilde yürütülmesi adına suni tohumlamanın önemine değindi.
Projenin amacının; yüksek verimli döller elde edilmesi, tabii tohumlamaya bağlı bulaşıcı hastalıkların önlenmesi, döl verimine bağlı kayıpların azaltılması olduğunu ifade eden Sağlam; ” İlimizde uygulanmaya başlanan Proje kapsamında, Manda Islahında yeni bir döneme geçilmiş olup, daha sağlıklı ve kaliteli bir gen elde edilerek ve bu sayede mandalarda et ve süt üretiminde daha verimli bir sonuç almanın mümkün olabileceği görülmüştür. Bildiğimiz üzere Bakanlığımız, Suni Tohumlamadan doğan malaklara hayvan başına 250 TL destekleme ödemesi vermektedir.
Bununla birlikte, 2020 yılında gerçekleştirilen “Damızlık Mandalarda Verimliliği Arttırma Projesi” kapsamında, ülkemizde bulunan damızlık değeri yüksek mandaların erkek yavrularını damızlık tabii tohumlama combası olarak kullanarak, yerli mandalarımızda süt verimi yönünden genetik ilerleme ve kan tazeleme amacı ile İlimizde 36 adet işletmeye dağıtılan manda boğalarının da İl Müdürlüğümüz tarafından kontrolleri yapılmaktadır.
İlimizde ayrıca Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı (OKA) destekli Manda Sütü İşleme, Üretim ve Pazarlama işletmesi kurulmuştur. Projemiz ile manda sütü ve ürünlerine ilişkin katma değer oluşturarak hem üreticilerimizin yetiştiriciliğe ilgisinin arttırılması ve hem de Samsun İli Damızlık Manda Yetiştiricileri Birliği’nin kurumsal yapısının güçlendirilmesi ve ayrıca TÜİK verilerine göre ülkemiz manda varlığı açısından 1. Sırada yer alan ilimizin direk ve dolaylı yollardan tanıtımının sağlanması amaçlanmaktadır.” dedi.
Samsun’da, Halk Elinde Anadolu Manda Islahı Ülkesel Projesi 2011 yılından itibaren Üniversite, İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ve Samsun İli Damızlık Manda Yetiştiricileri Birliği ile ortak olarak; Bafra, Çarşamba, Ondokuzmayıs, Vezirköprü ve Lâdik ilçelerindeki 96 adet işletmede yürütülüyor.