12 milyar liralık bahşiş kartla kayda girse katlanır garson ve devlet kazanır – Vahap MUNYAR

TURİZM Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmeleri Derneği (TÜRYİD) Yönetim Kurulu Başkanı Kaya Demirer, önceki gün gerçekleşen genel kurulda yeniden göreve gelmesinin ardından kürsüye çıktı, yeni dönemde gündemde tutacakları ilk konuyu paylaştı:

– Bahşişlerin kredi kartıyla ödenmesi konusunda bu dönemde bir çözüme ulaşacağımıza inanıyorum. Bu yönde ısrarlı çalışma ve görüşmelerimiz olacak.

Hazine ve Maliye Bakanlığı döneminde konuyu Berat Albayrak’a ve Gelir İdaresi Başkanı Bekir Bayrakdar’a detaylı şekilde anlattıklarını aktardı:

– Şimdiki Hazine ve Maliye Bakanımız Nureddin Nebati’ye de konusu anlatacağız. Gelir İdaresi Başkanımız Bekir Bayrakdar zaten konuyu biliyor. Ayrıca Kültür ve Turizm Bakanımız Mehmet Nuri Ersoy’un da bizi destekleyeceğine inanıyoruz.

Konuyu bir kez daha TÜRYİD üyeleri nezdinde tazelemek için ekrana mevcut işleyişi yansıttı:

– Yeme İçme Sektörü Hesap Ödemelerinde Çok Yaygın Kullanılan Kredi Kartının Bahşişlerde Kullanılmaması:

Toplanan her 100 TL nakit bahşiş, beyan edilmesi durumunda ücrete ilave edileceği için ücret üzerinden yüzde 50’ye yakın vergi-prim kesintisine uğruyor. Bu sebeple işçi (garson) elde ettiği geliri beyan etmiyor.
Toplanan her 100 TL bahşişte, beyan edilen tutar yaklaşık 2 TL civarında olup devletin kasasına giren yaklaşık 1 TL ile sınırlı kalıyor.
Toplanan bahşişin ödenen hesaba oranı ülkemizde ortalama yüzde 6 civarında bulunuyor.
Yılda toplam 12 milyar lira dolayında bahşiş toplanıyor. Bunun ancak 120 milyon lirası devletin kasasına girebiliyor.
TÜRYİD önerisini ortaya koydu:

Bahşiş, “ücret” tanımından çıkarılsın.
Kredi kartıyla hesap ödenirken bahşiş de ayrı kalem olarak gösterilip verilsin.
Tahsil edilen bahşiş üzerinden yüzde 5 stopaj kesilmesi uygulamasına geçilsin.
Toplanan bahşişten karşılık ayrılsın: İşçinin (garson) önceden tamamen kayıt dışı kalmış ve şimdi kayıt altına alınacak olan bahşiş gelirinden doğacak kıdem ve ihbar hakkedişleri kapsamında yüzde 10 oranında tutar işçi adına kamu bankasına güvence bedeli olarak bloke edilsin. Ancak bloke süresince o para değerlendirilebilsin.
Bu uygulamayla elde edilecek kazanımlara işaret etti:

Dünyadaki tüm örnekler kredi kartı ile yapılan bahşiş ödemelerinin yüzde 10-15 bandına çıktığını gösteriyor. Bizde de bahşişin ödenen hesaba oranının yüzde 6’dan yüzde 12’ye çıkması söz konusu olur. Bu durumda işçinin (garson) ve devletin geliri artar.
Devletin kasasına girecek kaynak 120 milyon liradan 600 milyon liraya çıkar.
Yargının dava yükü ortadan kalkar: Açılmış 10 bine yakın bahşiş davasının önü kesilir, yargıdaki yük ve iş yerindeki huzursuzluk ortadan kalkar.
Bu noktada kayda alınacak bahşişlerle ilgili bir başka beklentisini dile getirdi:

– Bahşişlerin “ücret” dışına çıkarılması durumunda kıdem ve ihbar hesabına girmemesi de gerekir. Bu konuyu da Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanımıza anlatacağız. Çözümde bize yardımcı olacaklarına inanıyorum.

Bahşiş konusunun kayda, dolayısıyla düzene girmesi için TÜRYİD’in önerisini dikkate almakta yarar var değil mi?

Restoran da hizmet ihracatı yapıyor
TÜRYİD Başkanı Kaya Demirer, restoranların da hizmet ihracatı yaptıklarını savundu:

– Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) çatısı altında Hizmet İhracatçıları Birliği kuruldu. Restoranların da o kapsama alınmasını talep ediyoruz. Restoranların hizmet ihracatçısına verilen desteklerden yararlandırılmasını bekliyoruz.

Kaya Demirer’e yurtiçindeki restoranların turistlere verdikleri hizmetle sağladıkları döviz gelirini sordum, TÜRYİD Genel Koordinatörü Vedat Dilber, 2019 yılı kredi kartı verilerine bakıp yanıtladı:

– 2019 yılında restoranlarda kredi kartıyla ödenen hesapların yüzde 19’unun yabancı turistlerin ödemeleri oluşturuyor.

300 marka ve 3 bin işletmeyi temsil ediyor
TÜRYİD Başkanı Kaya Demirer, dernek çatısı altındaki kuruluşlarla ilgili şu veriyi paylaştı:

– 300 marka ve 3 bin işletmeyi temsil ediyoruz.

Derneğin 2022-2024 dönemi yönetim kurulu şöyle oluştu:

Kaya Demirer (Frankie İstanbul, Başkan)
Barış Tansever (Sunset, Başkan Yardımcısı)
Gamze Cizreli (Big Chefs, Başkan Yardımcısı)
Ayhan Çarıkçılar (Midpoint, Başkan Yardımcısı)
Onur Tahincioğlu (Grill Prime, Başkan Yardımcısı)
Tayyar Zaimoğlu (Onbaşılar Kebap, Başkan Yardımcısı)
Umut Özkanca (D.Ream)
Ebru Koralı (Yalı77)
Yaprak Baltacı (Morini)
Doğa Erzi (Coca-Cola)
Yücel Özalp (Topaz)
Ali Rıza Yılmaz (Park Fora)
Ali Kemal Bak (Divan)
Lütfü Sapmaz (Portaxe)
Sadettin Cesur (BTA)
Volkan Mumcu (Tavuk Dünyası)
Uğur Talayhan (Swiss Otel)
Gökmen Sözen (Sözen Organizasyon ve Yayıncılık)
Nuri Develi (Develi)
Özlem Özkan (Bistro33)
Osman Sezener (Od Urla)
Bülent Polat (Bay Döner)
Ahmet Uras (The Galliard)
İnsan kaynağı en büyük koz
TÜRYİD Başkanı Kaya Demirer, dernek üyesi kuruluşların temsilcilerine şu çağrıda bulundu:

– Hizmet sektörü olarak en büyük kozumuz insan kaynağı. Çalışanlarımızdan kurye alanına kayanlar oldu. Yurt dışına gidenler oluyor. İnsan kaynağında kayıp vermemek için çalışalım. Çalışan arkadaşlarımıza daha fazla önem verelim.

Özyeğin Üniversitesi ile TÜRYİD’in yaptığı anlaşmayı anımsattı:

– Yaptığımız işbirliği anlaşması kapsamında Özyeğin Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü öğrencileri son sınıfta ileri düzeyde stajlarını TÜRYİD’e üye işletmelerde yapabiliyor. Söz konusu arkadaşların sigortası okul tarafından ödeniyor.

Sahibi olduğu Frankie’nin de stajyer bir öğrenciyi aldığını belirtti:

– Gelen arkadaşımız mutfaktan misafir karşılamaya, rezervasyondan satın almaya kadar her alanda deneyim kazandı. Özyeğin Üniversitesi’nden gelen arkadaşları kısa sürede birer yönetici adayı olarak yetiştirip, işe almanız mümkün.