Tarımda gübre alarmı
Gübre fiyatının son 1 yılda 4 kat artması çiftçiyi, alternatif ürünlere yöneltiyor. Bazı çiftçiler buğday yerine mercimek ve nohut ekerken, bazı çiftçiler ise gübre kullanımını yüzde 50 düşürmek zorunda kaldı. Ziraat odaları başkanları bu durumun önümüzdeki yıl buğday ve arpa rekoltesini olumsuz etkileyeceğini belirtiyor.
Dünyada devam eden gübre krizi, Türkiye’yi de olumsuz etkiliyor. Döviz kaynaklı fiyat artışları nedeniyle çiftçiler gübreye erişemiyor ve ürün ekiminde gübre kullanımında azaltmaya gidiyor. Başta buğday olmak üzere birçok üründe ekim esnasında atılması gereken gübre yüzde 50 daha az kullanılıyor. Gübre kullanımının azaltılmasının, önümüzdeki sezon ciddi rekolte kayıplarına neden olması bekleniyor. Ziraat odaları başkanları, Türkiye’nin ihtiyaç duyduğu buğday ve arpa üretiminde meydana gelebilecek rekolte azlığının, 2022 yılında ciddi fiyat artışlarına neden olabileceğini belirtiyorlar. Gübre kullanımının azalması gıda güvenliğini de tehdit ediyor. Ayrıca bu durumun Türkiye’nin ithalat faturasının daha da kabarmasına yol açması bekleniyor.
Öte yandan yüksek gübre fiyatlarından dolayı başta Güneydoğu olmak üzere, tahıl ekimlerinde ürün deseni değişiyor. Birçok çiftçi kuru tarım yapılan alanlarda buğday ve arpa yerine daha az gübre isteyen mercimek ve nohut ekimine yöneliyor. Türkiye’nin küresel ısınmadan dolayı kuraklığın pençesinde olması, çiftçilerin ekim yapmaya mesafeli olmasına neden oluyor.
“Mercimek ve nohut alanları yüzde 70 arttı”
Şanlıurfa’da mercimek ve nohut alanlarının geçen seneye oranla yüzde 70 oranında arttığını kaydeden Hilvan Ziraat Odası Başkanı ve Şanlıurfa Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu Başkanı Hikmet İpar, bunun nedeni olarak gübre kullanımını gösterdi. İpar, “Gübre çok pahalı olduğu için çiftçiler ekim sırasında daha az gübre isteyen ürünlere yöneldi. Daha önce çok az gübre verdikleri mercimeğe hiç vermemeye başladılar. Gübrenin pahalı olmasından kaynaklı mercimek ve nohut alanlarımız arttı. Gübredeki fiyat artışı ekim desenini değiştirdi. Son 17 aydan bu yana gübreye 37 kez zam geldi. DAP gübre fiyatı 3 bin TL’den 14 bin 200 liraya yükseldi.
Önümüzdeki yıl şöyle bir endişemiz var; buğday ekim alanları azaldığı için muhtemelen Türkiye’de üretilen toplam buğday miktarı düşecek ve ithalatı daha çok artacak” dedi.
Bölgede yağışların gecikmesine rağmen, üretimde herhangi bir problem beklemediğini ifade eden İpar, genelde mercimeğin yağmurdan sonra ekildiğini ve bu durumun mercimek ekimlerini geciktirdiğini aktardı. Eğer iklim şartları iyi giderse mercimek rekoltesinde geçen yıla göre artış beklendiğini dile getiren İpar, “2021’de kuraklıktan dolayı rekoltede ciddi oranda azalma meydana geldi. Bu yıl artmasını bekliyoruz. Son yılarda çiftliler bazı arazileri bahçeye çevirerek badem ve fıstık ekimine ayırıyor” diye konuştu.
Çiftçilerin şu anda en büyük sorununun yüksek girdi maliyetlerden dolayı ekim yapamamak olduğunu ifade eden İpar, çiftçilerin borçlanarak ekim yapabildiğini aktardı. Kuraklık desteklemelerinin de daha ödenmediğini hatırlatan İpar, “2021 yılının sertifikalı tohum desteği dahil daha ödenmedi. Sertifikalı tohum kullanımında da bölgemizde bir nebze de olsa düşüş oldu. Bu durum da sertifikalı tohum fiyatlarının artışından kaynaklandı. Yine çiftçilerin Ziraat Bankası borçlarında halen bir değişiklik yapılmadı” şeklinde konuştu.
ZİRAAT ODASI BAŞKANLARI DEVLETTEN ACİL DESTEK BEKLİYOR
Sulu tarımda pamuk ve mısır ekimi fazla
Bu yıl yüksek fiyattan ekim yapabildiklerini ifade eden Diyarbakır Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu Başkanı Mehmet Cevat Delil, bu mevsimde buğday, arpa ve mercimek ekimi yapıldığını bildirdi. Bu yıl gübre fiyatının artışından dolayı özellikle kuru anlarda mercimek ve nohut ekiminin artacağına dikkat çeken Delil, “Sulu tarım yapılan alanlarda pamuk ve mısır ekimine talep fazla. Ekimlerde gübre miktarını azaltan çiftçiler oldu. Toprak analizine göre sulu tarımda 40 kilo gübrde kullanan çiftçi bu yıl 20 kilo kullanabildi” dedi.
Mardin’de mercimek ekimi yüzde 30 civarında
Mardin Kızıltepe Ziraat Odası Başkanı Bedirhan Dinler, fiyatının çok yüksek olmasından dolayı yeterli gübrenin kullanılamadığını aktardı. Eskiden 30 kilo buğdaya, 30 kilo gübre attıklarını bilgisini veren Dinler, “Şimdi 30 kilo buğday, 15 kilo da gübre kullanıyoruz. Gübrenin fiyatı çok yüksek olmasından dolayı çiftçinin gücü yetmiyor. Bizde de mercimek ve nohut ekiminde artış oldu. Devletin yüzde 75 destekli mercimek tohumu dağıtmasıyla birçok çiftçi mercimek ekmeye başladı. Bölgede eskiden yüzde 10 civarında olan mercimek ekimi, bu yıl yüzde 25-30 civarında. Diğer yandan bölgemizde kuraklık haricinde en büyük sıkıntımız elektrik ücretlerinin yüksek olması” diye konuştu.
