Üretici zorda; un ve şekerde sıkıntı bekleniyor
Rusya-Ukrayna savaşıyla azalan buğday arzı, kuraklık ve şeker fabrikalarının satışı gibi faktörlerin etkisiyle un ve şekerde sıkıntı bekleniyor.
Türkiye’de tarımda uygulanan yanlış politikalar nedeniyle un ve şekerde sıkıntılı bir dönem bekleniyor. Çiftçinin toprağa yeterli gübre atamaması, devam eden Rusya-Ukrayna savaşının ve kuraklığın sebebiyle buğday arzının azalması buğday ithalatçısı konumunda olan Türkiye’yi zora soktu.
Şekerde ise şeker fabrikalarının satışının da etkisiyle 2022-2023 sezonunun zor geçeceği ifade edildi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Türkiye’nin 17,6 milyon ton üretime karşın 20 milyon ton buğday tüketimi bulunuyor. Türkiye önemli un ve makarna ihracatçısı konumunda bulunurken, bunlar için gerekli olan buğdayın ise yüzde 66’sı Rusya’dan yüzde 18’ini Ukrayna’dan karşılıyor.
Cumhuriyetten Mustafa Çakır’ın haberine göre geçen yıl yerli üreticiden alınan buğdayın tonuna 2 bin 250 lira, makarnalık buğdayın tonuna da 2 bin 450 lira ödeme yapıldı. Şu anda 6 bin ila 7 bin lira arasında fiyatla buğday ithal ediliyor. Ekmeğe zam gelmesin diye de fırıncıya yarı fiyatına satılıyor. Zarar Hazine’den karşılanıyor. Bunun sürdürülebilir olmadığına dikkat çekiliyor. İthalatın artacağı vurgulanıyor.
Ancak Türkiye’nin buğday aldığı Rusya ve Ukrayna savaşta. Bu nedenle yeni pazarlar aranıyor. Kanada, Litvanya ve ABD öne çıkıyor. İthalatın da maliyetli olacağı, önümüzdeki dönemde fiyatların daha da artacağına işaret ediliyor.
“Şekerde ithalat fiyatların yüksek seyrettiği dönemde yapıldı”
Şekerde ise 400 bin ton ithalat kararı alındı. Şeker-İş Sendikası’nın verdiği bilgiye göre ithalat kararı, dünya şeker fiyatlarının yüksek seyrettiği bir dönemde alındı. “İthalatın piyasayı ve fiyatları regüle etmeye yaramayacağı, aksine iç fiyatları yükseltici yönde etki yapacağı kesin olarak gözükmektedir” değerlendirmesini yapan Şeker-İş, “2022-2023 sezonununda yerli şeker arzı açısından sıkıntılı olabileceğine dair kaygıların olduğu değerlendirildiğinde, şekerde kendine yeterli bir ülke olmaktan hızla uzaklaşma riski ile karşı karşıya kalabileceğimiz söz konusudur” açıklamasını yaptı.
“Fabrikaları özelleştirirseniz olacağı bu”
Türkiye Ziraatçılar Derneği Genel Başkanı Hüseyin Demirtaş, “Şeker fabrikalarını özelleştirirseniz olacağı bu. Hiç şaşırmadım” dedi.
Önümüzdeki dönemde nişasta bazlı şekerlerde (NBŞ) artış olabileceğine de dikkat çeken Demirtaş, “Tüm bunlar göz göre göre geldi. Bir zamanlar Avrupa’da pancar şekerinde ilk beş içindeydik. Şimdi kendimize yeterli olmaktan çıktık. Şeker fabrikalarını sattılar. Alanların bazıları inşaat firması. Çiftçinin sigortasıydı bu kurumlar” diye konuştu.
Buğday üretiminde de düşme beklendiğini belirten Demirtaş, üreticinin gübre atamadığını söyledi. Demirtaş, gübre fiyatlarındaki pahalılığa ve çiftçinin desteksiz bırakıldığına dikkat çekerek, “Bu yıl 20 milyon ton buğday üretimi olacağına da inanmıyorum. Keşke olsa da yanılsak. Ancak alt gübre yok, üst gübre yok. Nasıl olacak?” diye sordu.
