Müsilaj varken balık yemek güvenli mi? Balık fiyatlarına zam gelecek mi?
Aylardır kıyılarımızı esir alan ve tehlike saçan deniz salyası, her geçen gün farklı tartışmalarla karşımıza çıkıyor. ‘Bu sene yüzebilecek miyiz?’ sorusu daha net cevap bulamamışken yeni bir soru daha karşımıza çıktı: Bu sene balık yiyebilecek miyiz? Balık fiyatlarına zam gelecek mi?
Marmara Denizi’ni kaplayan müsilajın geniş alana yayılmasıyla deniz canlıları da etkilendi. Denizdeki manzarayı gören tüketiciler de balık almaya korkar oldu. Sadece Marmara balığına değil, tüm balıklara karşı mesafeli olan tüketici “Yediğimiz balık sağlıklı mı?” diye düşünmeden edemiyor.
Akıllarda onlarca soru var:
Şu anda müsilaja maruz kalmış balıkları yiyor muyuz, bunun tehlikesi var mı?
Balık fiyatları etkilendi mi?
Balık sezonu açıldığında müsilaja maruz kalmış balıkların tüketimi tehlikeli olacak mı?
Özetle; bu sene güvenle balık yiyebilecek miyiz?
Akdeniz Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Mehmet Gökoğlu, İstanbul Üniversitesi İçsu Kaynakları Yönetimi Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Meriç Albay, Su Ürünleri Kooperatifi Genel Başkanı Ramazan Özkaya ve Deniz Ürünleri Avcıları Birliği Başkanı Murat Kul’a kıyılarımızı kaplayan müsilaj tehlikesinin yediğimiz balığa etkilerini sorduk. Konunun uzmanları önümüzdeki yıl balık miktarında önemli bir düşüş bekliyor ve tüketim konusunda dip balıklarında dikkatli olunması öneriliyor.
Müsilaj sebebiyle tüketici balık yemeye korkuyor. Bu haklı bir korku mu?
Prof. Dr. Meriç Albay: Müsilajın balıklara zararı ile ilgili bir tespit yapmadık. Başta Kuzey Adriyatik olmak üzere diğer denizlerde görülen müsilaj artışlarında da balığa zararı ile ilgili bir kayda rastlanmadı. Bu yüzden balık tüketimi zararlıdır diye yorum yapmak doğru bir yaklaşım olmaz. Fakat yapılan analizlerde müsilajdaki bakteri sayısının normal deniz suyuna göre bin ila 10 bin kat fazla bakteriye sahip olduğu belirlendi. Bakteri florasının içerisinde bazı patojenlerinde olduğu görüldü. Ayrıca Marmara Denizi’nde organik madde yükünün dipte daha çok birikmesi ve müsilajın deniz tabanında devasa boyutlarda yığınlar oluşturması nedeniyle dip balıkları ile kabuklular üzerindeki etkisi daha belirgin olacaktır. Bu yüzden müsilaj artışının olduğu süreçte bu balıkları tüketirken daha dikkatli olunması gerekir.
Deniz salyasının yediğimiz balığa bir zararı var mı? İnsan sağlığını tehdit ediyor mu?
Prof. Dr. Mehmet Gökoğlu: Yapılan çalışmaların sonuçları henüz belirtilmedi ancak müsilajın yediğimiz balığın yaşam alanlarına, mutlaka bir etkisi olacaktır. Yetişkin balıklar olumsuz ortamlardan kaçabilir ama balık larva ve yavrularının böyle bir şansları olmayabilir. Müsilaj yoğun bulunduğu ortamlarda denizin hava ile temasını, dolayısı ile de deniz suyundaki oksijen çözünümünü engeller. Ayrıca bu oluşan madde deniz tabanına çöktüğü zaman çürümeye ve oksijeni azaltmaya devam edecek. Atıklar balığın beslendiği organizmaları etkiler ise dolaylı olarak balık da bundan etkilenir.