Mey Diageo Genel Müdürü Levent Kömür: Pandemide içki satış yasakları kaçağı teşvik etti
Şehriban Kıraç
Herhangi bir ürünün yasaklanmasının bu işin sahtekârlığını yapanlara kâr marjı doğurduğunu söyleyen Kömür, “Yasak olunca erişim azalıyor, gayri resmi erişimi olanların rant elde etme olanağı artıyor” dedi.
Mey Diageo Genel Müdürü Levent Kömür, 70’lik rakının Temmuz 2020’de 159.5 TL olan fiyatının şimdilerde 175 TL olduğunu, üretici fiyat endeksi yüzde 46 olmasına rağmen 15 ayda rakı fiyatında ÖTV kaynaklı sadece yüzde 9’luk bir artış olduğunu söyledi.
Kömür, “Bizim sektörde üretici maliyetleri daha da yüksektir. Elimizden geldiği kadar maliyetleri yansıtmamaya çalışıyoruz. Bugün yansıtmayacağım derim ama dolar yarın 10.50 TL olur yansıtmak zorunda kalırım. Devletin yaptığı zamlar dışında biz kendi maliyetlerimiz ile zam yapıyorsak iki hafta öncesinden açıklarız. Gece yarısı zammı yapmadık hiç” dedi.
Kömür, 2020’de kısıtlamalar nedeniyle içki satışlarında büyük düşüş yaşandığını, yılın ilk aylarında görülen artışın baz etkisinden kaynaklandığını ve tüm karşılaştırmaları 2019’a göre yaptıklarını dile getirdi. Kömür, içki sektörünün 2019 seviyelerine geri döndüğünü, salgının korkusunun devam ettiğini ve restoranların tüketimde geriden geldiğini açıkladı.
Elazığ’da bağbozumu etkinliğinde konuşan Levent Kömür, şu değerlendirmeyi yaptı:
TÜKETİM 10 YILDIR AYNI
– Kısıtlama sonrası dönemde pek çok sektörde ortay çıkan “intikam alışverişi” içki sektöründe olmadı. Bunun olabilmesi için sıfıra inmesi gerekiyordu. İnsanlar evinde tüketiyordu. Burada yaşanan değişim kaliteli içkiye yönelim olarak ortaya çıktı.
– Pandemi ile sona eren yurtdışı gezileri ile free shop’taki içki ciroları yurtiçine kaydı ve sektördeki büyüme biraz da buradan kaynaklandı. Free shop’lar tam olarak açıldığında ise göreceli bir düşüş olabilir.
– Rakıda tüketim 10 yıldır aynı. Burada tüketim artışı gelen turistle alakalı. Türkiye’de kişi başı tüketime turist tüketimi de dahil.
15 AYDA YÜZDE 9 ZAM
– 70’lik rakının Temmuz 2020’de 159.5 TL olan fiyatı şimdilerde 175 TL. Son 15 aydır sadece yüzde 9’luk bir fiyat artış var, bu da vergi kaynaklıydı.
– Türkiye’de üretici fiyat endeksi yüzde 46. Bizim alanda bu maliyet daha da yüksek. Dayanabildiğimiz kadar dayanacağız. Barajın ne zaman çökeceğini bilemezsiniz. Yüksek enflasyona rağmen, vergi kaynaklı bir fiyat artışına gidildi.
– Son dönemde içkide devreye girmeyen ÖTV artışları kaçak ve sahte içki piyasasının önüne set çekti. Kaçak rakıda yüzde 40’lık bir düşüş oldu. Kayıtlı rakı miktarı 25 milyon litreden 30 milyon litreye çıktı. Kayıtsız olan kısmı ise 12 milyon litreden 7 milyona düştü. Kaçak yüzde 41 azaldı. ÖTV zammının yapılmaması kaçağı ve halk sağlığını korumak için yapılmış bir harekettir. Umarım aynı sebepten ötürü yeni yılda da zam olmaz.
– Pandemi karantinaları boyunca devreye giren içki satış yasakları kaçak içki satışlarını da teşvik etti. Bu durum çikolata için de geçerli, fındık için de ayakkabı için de. Bir şey yasaklandığı zaman bu işin sahtekârlığını yapanlara kâr marjı doğuyor. Bu kategoride tüketim diş macunu gibi değil. Senelerdir aynı kalmasının sebebi var.
– Restoranlarla aynı gemideyiz, pandemiden kaynaklı kümülatifte 160 milyon TL’lik bir alacak birikti. l ELAZIĞ
ANADOLU ÜZÜMÜNE YATIRIM
Levent Kömür, şaraplık üzüme odaklandıklarını ve 6 milyon litrelik üretim kapasiteleri olduğunu kaydederek, “Üzümde bu yıl yok yılıydı. Şarapta 650 sözleşmeli çiftçi ile 700 hektar alanda çalışıyoruz. Diyarbakır’da boğazkere üzüm türünde yaşanan sıkıntı nedeniyle üretimi Elazığ’a kaydırıyoruz. Anadolu’ya ait üzümleri yaşatmak için çalışıyoruz. Sertifikalı bir tarım şirketi olarak biz de Şarköy ve Elazığ’daki 55 hektarlık bağlarımızda Anadolu’nun karakterli üzümlerini üretiyoruz. Mey – Diageo’nun Elazığ Şarap Üretim Tesisi, Öküzgözü ve Boğazkere’yi yerinde işleyebilen tek üretim tesisidir. Türkiye’de kişi başına şarap tüketimi yılda 1 litre civarında. Satılan her şişe şarabın yaklaşık 9 lirası vergiden oluşuyor” ifadelerini kullandı.
