Kaçak tütünden 25 milyar kayıp
Türkiye’nin en çok maruz kaldığı kaçakçılık faaliyetlerinden birisi olan yasa dışı tütün ticaretinde vergi kaybının 25 milyar lira olduğu tahmin ediliyor. Sektör uzmanları, boş paket araştırması sonuçlarına göre, 2021 yılında 30 milyar adede denk gelen sigara dalının yasa dışı olarak tüketildiğine işaret etti.
Türkiye’de yasa dışı tütün ticaretinin Vergi kaybının yaklaşık 25 milyar lira olduğu tahmin edilirken, boş paket araştırması sonuçlarına göre, 2021 yılında 30 milyar adede denk gelen sigara dalının yasa dışı tüketildiğini belirtiliyor. Sektör yetkililerinin verdiği bilgiye göre, yasa dışı tütün mamullerinin yüzde 17’si yasa dışı sarmalık kıyılmış tütün, yüzde 3’ü de sahte ve kaçak sigaralardan oluşuyor. Makarona doldurularak ticareti yapılan yasa dışı sarmalık kıyılmış tütün hediyelik eşya ticareti ruhsatıyla faaliyet gösteren dükkanlar ve pazarlarda kurulan yerlerde satılıyor. Bu noktaların sayısının 2016 yılında 6 bin civarındayken, son yıllarda 20 binlere ulaştığı ileri sürüldü.
İNTERNETTE İŞ KAPISI
Yasa dışı sarmalık kıyılmış tütünler makaron adı verilen içi boş, filtreli, sigara tüplerine doldurularak sigaraya benzer şekilde 20’li olarak şeffaf poşetlerde satılıyor. Yasal olarak satışına için verilen bin gram veya 500 gram’lık bandrollü paketlerin içindeki tütünlerin de makaronlara doldurarak satışa sunulduğu ifade ediliyor. İnternet üzerinden “Sigara sarma makinesi” cümlesiyle arama yapıldığında yaklaşık 600 bin adet sonuca ulaşılıyor. “Sigara doldurma işi” veya “sigara sarma işi” cümleleriyle arama yapıldığında ise yaklaşık 2 milyon sonuç bulunuyor. “Açık tütün nereden alabilirim” cümlesiyle arama yapıldığında yaklaşık 850 bin internet sayfasına erişilebiliyor.
Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat Fakültesi Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Fuat Oğuz’un yasa dışı sarmalık tütün üretimi ve satışı ile ilgili hazırladığı rapora göre, 2020 yılında yasa dışı piyasanın yasal piyasaya oranı yüzde 22.4 ve yasa dışı sarmalık tütün ticaretinin vergi kaybı maliyeti de yaklaşık 18.2 milyar lira olarak gerçekleşti.
