Gübre fiyatları: Fırtına öncesi sessizlik mi? Neden çiftçiler makas etkisinden korkuyor?

Artık şunu öğrendik. Tarımda ithalat ve ihracat yapan ülkeyiz. Küresel dünyada gelişmelerden tüm dünya etkileniyor. Sadece bilim ışığında tehlikeyi gören, kriz planları ile hazırlık yapan, çiftçisini üvey evlat görmeyen, enflasyonu düşük, gelir düzeyi yüksek ülkelerde teğet geçiyor. Diğer ülkelerde açlık, kıtlık, sosyal patlamalarla uğraşıyor.

Bu durumun 2023 yılında da tüm dünyada süreceğini bekleniyor.

Acaba ilgili otorite risk planları, tarımsal destekleme politikaları ile hazır mı?

Bunun yanında çiftçimizin birlikleri, kooperatifleri, odaları gereken hazırlıkları yapıyor mu?

Bu konularda çiftçimize gereken yayım ve yayın çalışmalarında neler yapılacak?

Tarım, canlı materyalle uğraşmaktır. Üstü açık fabrikalardır. Bugünün işi yarına bırakılamaz. En stresli sektördür.

Tarlada bir sorun çıktığında erteleme söz konusu değildir. Çözülmek ve hemen karar alınmak zorundadır.

Dünyada intihar olaylarının en fazla olduğu kesim, kırsal yani tarım kesimidir.

O nedenle tarım sektöründe ve kırsalda uygulanan tüm projelerin odağında insan olmak zorundadır.

**** Rusya, Ukrayna tahıl anlaşmasını yerine getirmesi için kim zorlayacak?

**Çin’in buğday stoku yapıyor. Aktif tahıl alıcısıdır.

*Çin küresel gıda kriziyle mücadeleye yardım eder mi?

2021/22 sezonunun sonunda Çin’in tahıl stoklarının Uluslararası Hububat Konseyi tarafından 323.4 milyon ton olduğu tahmin edildi, bu da küresel toplam 607.4 milyonun yarısından fazlasıdır.

**Nisan ayında Ukrayna’dan yapılan ilk tahıl sevkiyatlarının yaklaşık % 40’ı Çin’e gitti..

Neden bu tahıl Mısır’a, Afrika Boynuzu’na ve diğer yerlere gidemedi?

***ABD enerji için tükettiği gıdayı azaltmak için ne yaptı? Tahıl fiyatları bu yüzden artımı?

***ABD, Kuzey Amerika’da mahsul üretimini daha pahalı hale getiren Rus ve Fas gübresine tarifeler neden getirdi?

Kanada, üreticiler için maliyetleri artırarak küresel olarak mahsul fiyatlarını düşürür mü? Olumlu bir arz yanıtı bekleyebilirmiyiz?

****Dünyada gübrede neler bekleniyor?

***USDA, yüksek gübre fiyatlarının, 2023 yılında ekim kararlarını etkilemesini bekliyor.

**Amerika Birleşik Devletleri Tarım Bakanlığı (USDA) tarafından hazırlanan yeni bir rapora göre, yüksek gübre fiyatları bu yıl ve önümüzdeki yıl, ekim kararlarını etkileyecek.

****Raporda neler var?

Rusya’nın Ukrayna’yı işgali zaten sınırlı olan gübre arz durumunu daha da kötüleştirerek, kıtlık endişelerini artırarak, ithalat ve ihracat kısıtlamalarını tetikledi.

****Küresel gübre fiyatları rekora yakın seviyelerde bu yıl ve sonrasında kalabilir.

**ABD’nin önde gelen bir azot ve fosfor üreticisi olduğu, ancak aynı zamanda büyük miktarlarda potasyum bazlı gübre ithal ettiği belirtildi. Gübre fiyatları geçen yıl artmaya başlasa da, birçok ABD’li üretici, Rusya’nın 24 Şubat’ta Ukrayna’yı işgali nedeniyle gübre fiyatlarındaki artışı bir önceki yıl 2022 yılı ekimleri için gübre satın aldığı için önleyebildi.

***Rusya ve Ukrayna savaşı devam ederken, artan gübre fiyatlarının önümüzdeki yıl yurt içi ve yurt dışı ekim kararlarını daha fazla etkilemesi bekleniyor.

***Azot, fosfor ve potasyum (NPK) olmak üzere üç ana makro gübre grubuna odaklanarak küresel gübre ortamını incelendi. Şunlara bakıldı;

*Başlıca tedarikçiler,

*Büyük kullanıcılar,

*Büyük ihracatçılar ve ithalatçılar,

*Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin etkisi,

*ABD’nin görünümünün diğer ülkelere kıyasla nasıl olduğunu tartışıldı.

**Küresel gübre talebi güçlü kalmaya devam ediyor.

**Bazı ülkeler 2007’den bu yana gübre kullanımını azalttı.

**Ancak birçoğu mahsul besin maddesi kullanımını artırmaya devam etti.

**ABD’nin küresel gübre talebindeki payı 2007’den bu yana %20’den %10’a düşerken, gelişmekte olan pazarların çoğu gübre kullanımını hızlandırdı.

***2021 yılının ortalarında, özellikle Avrupa’da doğal gaz fiyatlarındaki artışın, azotlu gübre üretiminin temel girdisi olan amonyak üretiminin azalmasına neden olduğu belirtildi.

**Çin’deki kömür fiyatlarındaki artışlar da elektrik kullanımının karneye bağlanmasına yol açarak bazı gübre üretim tesislerinin üretimi düşürmesine neden oldu. Bu, Çin’in yerel mevcudiyeti ve gıda güvenliğini sağlama ihtiyacını öne sürerek Haziran 2022’ye kadar gübre ihracatına, özellikle fosfatlara bir kota uygulamasıyla sonuçlandı.

***USDA, “Çin’in gübre ihracatını askıya alması küresel arzı önemli ölçüde azalttı” dedi.

Rusya ve Çin tarafından getirilen ihracat kısıtlamaları ve her ikisi de büyük gübre tedarikçileri olan Belarus ve Rusya’ya yönelik uluslararası yaptırımlar da dahil olmak üzere, bir dizi faktör COVID-19 pandemisinin neden olduğu mevcut tedarik zinciri kesintilerini daha da kötüleştirdi.

Birçok ülkenin yakın zamanda Rus ithalatına kısıtlamalar getirdiği ve buna karşılık Rusya’nın Haziran 2022’ye kadar azot ve karmaşık azotlu gübre ihracatına ilk kısıtlamalar getirdiği belirtildi.

23 Mayıs 2022’den bu yana, Rus hükümeti bazı gübre ihracatındaki mevcut altı aylık kotaları artırdı. Bu da azotlu gübrelerde 231.000 ton artışla 5,7 milyon tona ulaştı. Karmaşık veya bileşik azot içeren gübrelerde 466.000 ton artışla 5,6 milyon ton oldu….

***1 Haziran’da yayınlanan bir kararname, Rus hükümetinin gübre ihracat kotalarını bu yılın sonuna kadar koruma niyetini kodladı.

**USDA, “Arz sorunları, Rusya ile Ukrayna arasındaki çatışma devam ettiği için uzun süre gübre fiyatlarının yükselmesine katkıda bulunabilir” dedi.

****Rusya’nın Ukrayna’yı İşgalinin Etkisi?

Rusya ve Ukrayna arasındaki jeopolitik çatışma, küresel gübre ve gıda arzını etkiliyor. Rusya başlangıçta azot, fosfat ve potasyumlu gübre ihracatına 2022 Haziran’ına kadar kısıtlamalar getirerek, küresel arzın yaklaşık yüzde 15’ini etkin bir şekilde ortadan kaldırdı. Bu kısıtlamalar duyurulmasına rağmen, Rusya ticaret verilerini yayınlamayı durdurduğu için kısıtlamaların fiili olarak uygulanması belirsizdir. Trade Data Monitor’e göre, Ocak 2022’den bu yana Rusya’dan gübre ihracatı kaydı yok. Ancak ABD ve Brezilya dahil birçok ülke, Nisan 2022’ye kadar Rusya’dan gübre ithalatı yaptığını bildirdi. Rusya-Ukrayna savaşı bitene kadar fiyatların yüksek kalması, çünkü gerekli rezervler mevcutsa gübre üretiminin artması ortalama üç ila beş yıl sürer. Ancak bazı ülkelerde fosfat ve potasyum rezervleri sınırlıdır.