Fındıkta Külleme Hastalığına Dikkat!
Samsun’da fındık alanlarında son yıllarda yaygın olarak görülen külleme hastalığı ile zamanında mücadele edilmediğinde verim ve kalite kayıpları meydana geliyor.
Fındık bitkisinin önemli hastalıklarından biri olan külleme hastalığının etmeni bir fungus olup, kışı yere dökülen yapraklarda ve hastalıklı bitki artıklarında geçirir. Hastalık ilkbaharda gelişmekte olan yaprak ve sürgünler üzerinde belirtilerini gösterir. Hastalık rüzgârla taşınarak bitkiden bitkiye yayılır. Külleme hastalığında belirtiler yaprağın her iki yüzeyinde de oluşabilir. Hastalık etmeninin, yaprakların alt kısımlarında gelişmesi ile ilk başlarda üst kısımlarda renk açılmaları ve sarımsı lekeler halinde belirtileri görülür. İlerleyen zamanlarda yapraklar giderek kahverengileşmeye, gevrekleşmeye, kıvrılmaya başlar ve vaktinden önce dökülürler. Genç sürgünlerde ve yapraklarda yüzeyde ilk önce un serpilmiş gibi bir görüntü oluşmaktadır. Daha sonraki dönemlerde renkte matlaşma ve kahverengileşme meydana gelmektedir. Özellikle erken dönemde hastalığa yakalanan çotanaklarda kurumalar gözlenmektedir.
Kültürel mücadelede; bulaşma kaynaklarının azaltılması için sonbaharda yere dökülen yapraklar ile hastalıklı bitki artıkları toplanarak, yakmak suretiyle imha edilmelidir. Ocaklarda dip sürgünü temizliği yılda iki kez (sonbahar ve ilkbahar) muhakkak yapılmalıdır. Bulaşık dip sürgünleri kesilmeli ve imha edilmelidir. Bahçede nemi azaltmak, iyi bir hava sirkülasyonu ve yeterli ışıklanma sağlamak için budama ve yabancı ot mücadelesine önem verilmelidir. Çok sık dikim bahçeler kurmamak gerekir.
Kimyasal mücadelede; hastalıkla mücadelede kültürel önlemler yanında kimyasal mücadelede gerekli olmaktadır. Kimyasal mücadeleye başlamadan önce arıcılara bilgi verilmelidir. Külleme hastalığı fındık bahçelerinde hava sıcaklıklarına bağlı olarak görülmeye başlar. Eğer hastalık bahçede ilk defa çıkıyorsa, belirtiler görülür görülmez ilaçlamaya başlanmalıdır. Daha önceki yıllarda bahçede hastalık görülmüş ise belirtiler görülmeden önce o yılın sürgünleri 25-30 cm olduğunda, yapraklar normal büyüklüğüne ulaştığında ve çotanak bağlama döneminde ilk ilaçlama yapılmalıdır. Hastalığın şiddeti, iklim koşulları ve ilacın etki süresi dikkate alınarak ikinci ve diğer ilaçlamalara ihtiyaç olursa; hastalık koşulları ve etkileri tamamen ortadan kalkıncaya kadar ilaçlamalara hasada 1 ay kalana kadar devam edilir. Ayrıca fındıkta külleme hastalığı mücadelesinde yapılacak ilk ilaçlama, fındık kozalak akarı zararlısına karşı yapılacak mücadeleyle entegre edilebilir. İlaç etiket bilgilerine dikkat edilmeli, ürüne tavsiyesi olan Bitki Koruma Ürünü ile zamanında ve uygun doz ile tüm bitki yüzeyini kaplayacak şekilde ilaçlama yapılmalıdır. Yağmurlu ve mevsim için anormal sayılabilecek çok sıcak günlerde ve güneşli günlerde öğle saatlerinde ilaçlama yapmaktan kaçınılmalıdır. İlaçlama esnasında tüm koruyucu önlemler alınmalı, koruyucu maske, gözlük ve eldiven mutlaka kullanılmalıdır.
Konuyla ilgili bir açıklama yapan Samsun Valiliği İl Tarım ve Orman Müdürü İbrahim SAĞLAM: “Üreticilerimizin önemli bir gelir kaynağı olan Fındık bahçelerine gerekli itinayı göstererek bakımını sağlamaları gerekmektedir. Bu kapsamda, Fındıkta külleme hastalığı mücadelesini geciktirmeden ve yukarıda anlatıldığı gibi tekniğine uygun biçimde yapmaları gerekmektedir. Öncelikli olarak çevre ve insan sağlığını gözeten kültürel önlemleri uygulamak suretiyle, ilaçlı mücadeleyi tercih etmelerinin önemini belirtmek isterim. Üreticilerimiz, düzenli olarak ve sık aralıklarla bahçelerini kontrol etmeleri halinde, hastalık- zararlılara karşı en başından ve henüz yaygınlaşmadan gerekli tedbirleri alabileceklerdir. Konu hakkında daha detaylı bilgi için yetiştiricilerimizin İl/ İlçe Tarım Müdürlüklerinin ilgili birimlerine başvurmaları gerektiğini hatırlatır, bereketli bir üretim sezonu dilerim.” dedi.
