Balon balığı dosyası | Ege ve Akdeniz kıyıları yüzmek için ne kadar güvenli?
Dişleri inanılmaz keskin, kıtır kıtır teneke kutuları yiyor, balıkçıların ağlarına zarar veriyor, yem bulmak için kıyılara yaklaşıyorlar. Peki denize girerken bizi de ısırırlar mı? İnsanlara saldırma ihtimalleri var mı? Balon balıkları insanlar için ne kadar tehlikeli?
Türkiye sularına Süveyş’ten girerek Akdeniz ve Ege kıyılarına yerleşen istilacı balon balığının sayısı her geçen gün artmaya devam ediyor. Bu artışta küresel ısınma önemli rol oynuyor.
Küresel ısınmaya bağlı olarak Akdeniz’de su sıcaklıklarının artması, bazı türlerin kendilerine yeni yaşam alanı bulmasını ve buralarda çoğalmasını sağlıyor. Balon balığı ülkemizde 2000’li yıllardan itibaren görülmeye başlansa da, son dört yılda özellikle Doğu Akdeniz’de sayıları gittikçe artıyor ve endişe yaratıyor.
Tehlike hissettiği zaman kendini şişirmesi nedeniyle ‘balon balığı’ olarak adlandırılan bu istilacı türün vücudunda barındırdığı zehir siyanürden 1200 kat daha etkili. Balon balığının zehri miktar olarak toplu iğne başı kadar ama bu balıkları tüketmek hatta onlara dokunmak bile ölüme neden olabiliyor.
Balon balığının popülasyonunu azaltmak isteyen Tarım ve Orman Bakanlığı, balıkçılara avlayıp getirdikleri kuyruk başına 5 lira ödüyor. Bu sayede sadece Antalya kıyılarında 36 bine yakın balon balığı avlandı ve kuyrukları yetkililere teslim edildi.
SUDA OYNAYAN ÇOCUĞUN PARMAĞINI KOPARDI
Ülkemizde kayıtlara geçen ilk balon balığı saldırısı 2019 yılında Mersin Anamur’da yaşandı. Dizine kadar gelen suda oynayan 8 yaşındaki E.B.D.’nin sol el yüzük parmağındaki son boğumunu bir balon balığı kopardı.
Başka balon balıklarını yiyen, balıkçı ağlarına ve teknelerine zarar veren, her türlü canlıya saldıran, teneke kutuyu kıtır kıtır dişleyen, hatta bir çocuğun parmağını koparan balon balıklarıyla ilgili haberler akıllara birçok soru getiriyor. Örneğin,
• Deniz sezonunun açıldığı bu günlerde balon balıkları tatilciler ve yerel halk için bir tehlike oluşturuyor mu?
• Balon balıkları istilacı piranalar gibi denizde yüzen insanlara saldırabilir mi?
• Balon balıkları kıyıya ne kadar yaklaşıyor?
• Yetkili kuruluşlar balon balığının yaşadığı sahillerde denize girenlerin güvenliği için ne gibi çalışmalar yapıyor?
Bu soruları ve daha birçok önemli konuyu, Akdeniz ve Ege bölgesinde balon balıkları ile ilgili çalışmalar yapan yetkili isimlerle birlikte masaya yatırdık. İşte Akdeniz Su Ürünleri Araştırma Üretme ve Eğitim Enstitüsü Müdürü Serkan Erkan ve Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Halit Filiz’in hurriyet.com.tr okurlarına özel açıklamaları…
Balon balığı dosyası | Ege ve Akdeniz kıyıları yüzmek için ne kadar güvenli
Balon balıkları neden bu kadar çoğaldı?
Serkan Erkan: İstilacı türler, iklim değişikliği, suların ısınması, okyanus akıntısı, habitat kaybı, besin arayışı, kirlilik, akvaryum ve yetiştirme havuzlarından kaçış gibi doğal yollar ve insan kaynaklı etkenlerle yeni yaşam ortamlarına taşınır.
Ülkemiz sularında görülen en yayılımcı ve istilacı tür olan balon balıkları, hızlı adaptasyonları, yüksek üreme ve büyüme üreme yetenekleri, zehirli olduğu için üzerinde herhangi bir av baskısının olmaması, doğal avcılarının eksikliği ve ticari türler üzerindeki aşırı avcılık gibi etkenler sebebi ile Marmara’ya kadar yayılmış durumda.
