Bitki ve hayvanlar arasında ilk kez yatay gen transferi tespit edildi!
Bilimsel bir araştırmaya göre, bir böcek türü, virüsle enfekte bir bitkiyi yiyerek bitkiye ait bir genetik özelliği almış olabilir…
Beyaz sinekler, bitkilerin kendi genetik korumasını kullanarak bitkide bulunan bir toksinin üstesinden gelebiliyor. Bilimsel bir araştırmaya göre, bu özelliği milyonlarca yıl önce bir virüs aracılığı ile bitkilerden almış olabilirler…
Cell dergisinde yayınlanan araştırmaya göre, beyaz sinek olarak da bilinen Bemisia tabaci, beslenmek için kullandığı bitkilerden birinden bir gen almışa benziyor. Bu, bir bitki ve hayvan arasında bilinen ilk yatay gen transferi vakası.
BtPMaT1 adı verilen gen, böcekleri fenolik glikozit adı verilen maddelerden koruyor. Fenolik glikozitler, birçok bitki tarafından böceklerden korunmak için üretiliyor.
Yatay gen transferi nedir?
Yatay gen transferi, türler arasında eşeysiz gen değişimi olarak tanımlanabilir. Daha önce tek hücreli organizmalar ile küf ve böcek gibi bazı ökaryotlar arasında bu durum tespit edildi.
Yatay gen transferi, birkaç farklı yolla gerçekleşebiliyor. Genetik kod, faj veya diğer virüslerle taşınabiliyor. Bazı organizmalar ise çevreden serbest DNA alabiliyor.
Aslında araştırma ekibi, beyaz sineklerin de yer aldığı türler arası gen geçişi arayışında değildi. Araştırmanın amacı, bazı böceklerin birçok bitkinin savunma mekanizmasından kaçmayı nasıl başardığıyla ilgiliydi.
Gen bitkiden virüse, virüsten böceğe geçmiş!
Beyaz sinekler, bitkilerde birçok hastalığa yol açıyor, ürünleri mahvediyor. Bu nedenle tarım ve ekonomi açısından oldukça önemli. Araştırma ekibi, beyaz sineğin bitkilerin ürettiği doğal pestisitlere direnmesini sağlayan genleri aramak amacıyla böceğin genomunu oluşturdu. Bu genom, bitkisel toksinlere direnci olmayan böceklerle kıyaslayan araştırma ekibi, farkında BtPMaT1 geni olduğunu belirledi. Ekip bu genin fenolik glikozitleri nötralize eden bir proteini kodladığını belirledi.
Bu genin kökenini araştıran ekip, genom veri tabanlarında bu gene sahip olan başka bir böcek bulamadı. Bir başka veri tabanında arama yapan ekip, benzer genlerin bitkilerde bulunduğunu belirledi.
Araştırma ekibi, 35 milyon yıl önce bitkide bulunan bir virüsün bu geni aldığı, daha sonra bir beyaz sineğin bu bitkiyi yediği ve virüsün geni böceği genomuna aktardığı sonucuna vardı.
Kaynak: www.gidahatti.com
