5 bin dönüme yakın fındık bahçesi böcek istilası altında…
CHP Trabzon Milletvekili Ahmet Kaya, Trabzon Maçka ilçesinde fındık ağaçlarını kurutan turunçgil uzunantenli böceği nedeniyle 7 mahallenin karantina altında olduğunu, 5 bin dönüme yakın fındık bahçesinin sökülmeye başlandığını söyledi.
Bugünkü TBMM Genel Kurulunda söz alan CHP Trabzon Milletvekili Ahmet Kaya, Trabzon Maçka ilçesinde 5 bin dönüme yakın fındık bahçesinin sökülmeye başlandığını açıkladı.
Konuşmasına; “Bugün dünyada, üretiminde birinci olduğumuz, ihracatında birinci olduğumuz Türk fındığını tehdit eden ve belki de gerekli tedbirler alınmaz, etkin mücadele yapılmazsa fındığımızı büyük bir sıkıntıya sokabilecek bir böcek türünden bahsedeceğim” sözleriyle başlayan Kaya, şöyle devam etti:
Turunçgil uzunantenli böceği
“Adı turunçgil uzunantenli böceği. Bölgemizde şu ana kadar hiç görülmemiş bir böcek. 80 yaşındaki insanlarla konuştum, “ilk defa görüyoruz, bu nereden çıktı.” diyorlar. Birazdan nereden çıktığını anlatacağım. Fındık ağaçlarının kök kısmını yiyor, fındık ağaçlarını delip içine giriyor ve fındık bahçelerini kurutuyor arkadaşlar. Şu anda Trabzon Maçka ilçesindeki 7 mahallemiz karantina altında. 5 bin dönüme yakın fındık bahçesi sökülüyor.
Bu böcek nereden geldi arkadaşlar?
Bu böcek, Ak Parti belediyesinin yurt dışından, İtalya’dan getirdiği süs bitkileriyle beraber bölgeye geldi. Orada bir fidanlık var o fidanlığa konan süs bitkilerinden bu böcek fındık bahçelerine sirayet etti. O zaman, tespit yapıldığı zaman Tarım İl Müdürlüğü yetkilileri, bu böceğin olduğu yerde karantina tedbirlerinin uygulanması ve o süs bitkilerinin imha edilmesi gerektiğini söylediler ama o dönemin belediye yetkilileri bunu dikkate almadılar ve dar bir alandaki bu böcek istilası şu an 5 bin dönüme yakın fındık bahçemizi istila etmiş durumda.
Bu böcekle mücadele konusunda, karantina tedbirleri konusunda birçok eksiklikler yaşanıyor. Maalesef böcek hızla yayılıyor, tedbirler alınıyor fakat yetersiz tedbir alınıyor. Özellikle yaz aylarında böceğin yayılma hızı çok artıyor. Bizim orada yaptığımız girişimler, fındık bahçesinde yaptığımız açıklamalar sonrasında Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle fındık bahçesi kesilen üreticilerin mağdur olmaması adına -dört yıllık, kilogramı 15 liradan hesaplanmak üzere- üreticilere bir destekten bahsedildi ve Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle bu destek verildi.
Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle üreticilerin dört yıllık zararları karşılanıyor
Karantina tedbirlerinde deniliyor ki: “Bu böceğin görüldüğü yerde fındık dalları kesilir ve kesilen fındık dallarının yerine dört yıl boyunca hiçbir fındık dikilemez.” Dolayısıyla, bu fındık bahçelerimiz dört yıl boş kalacaklar buralara ancak dört yıl sonra fındık fideleri dikilebilecek. Dört yıl sonra dikilen fındık fidelerinin büyüyüp meyve vermesi de, fındık vermesi de en az üç dört yıl alacak. Dolayısıyla, fındık üreticilerimizin total kaybı sekiz yıl olacak ama Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle üreticilerimize sadece dört yıllık zararlarının karşılığı veriliyor ve verilen para arkadaşlar, kilogram başı 15 TL. Bakın, şu anda fındık 22 lira; bu yıl 22 lira açıklandı, 24 liralara kadar da çıktı. Şimdi, bu yıl 22 lira, seneye fındık 30 lira olacak, sonra 40 lira, 50 lira olacak. 15 lira nedir arkadaşlar? Yani dört yıllık fiyat 15 lira, bunu kabul etmek mümkün değil. Ben üreticilerimizle konuştum, bu paranın en az 25 lira olması ve sekiz yıl boyunca üreticilerimize destek verilmesi gerekliliği konusunda bütün üreticilerimiz hemfikir. Ciddi bir mağduriyet var, bu mağduriyetin sebebi süs bitkilerini yurt dışından getiren AKP’li belediye arkadaşlar. Sanki Karadeniz Bölgesi’nde süs bitkisi yokmuş, sanki o cennet Karadeniz’de dikilecek ağaç yokmuş gibi İtalya’dan süs bitkisi getirdiler. Niye getirdiler? İşte yandaşlara para kazandırmanın bir yöntemi bu. Maalesef bunu yaparak fındık üreticisinin ekmeğiyle oynadılar. Şimdi fındık üreticisini ekmeksiz bırakan, fındık üreticisinin ekmeğiyle oynayan o insanlara diyorum ki bu mağduriyeti siz yarattınız, bunu siz çözeceksiniz. Fındık üreticisini mağdur etmenize izin vermeyeceğiz; bunu böyle bilin.
Diğer taraftan, arkadaşlar, fındık bahçeleri kesilen üreticilerimiz için bunu bir fırsata da dönüştürebiliriz diye düşünüyoruz. Yaşlanan fındık dallarını gençleştirmek adına bunu bir fırsata dönüştürebiliriz. Buradan yetkililere sesleniyorum: Dört yıl sonra fındık üreticisine verilecek o fındık fidelerinin hazırlığı bugünden yapılmalıdır. Verimli ve kaliteli fındık üretimine katkı vermek adına, o bahçelerin gençleştirilmesi adına bunu bir fırsata dönüştürebiliriz. Ayrıca, dört yıl boyunca o tarlalar, o bahçeler boş kalacaklar oralara tek yıllık bitkiler dikilebilir, bu anlamda da üreticilerimize bilgi desteği, tohum desteği ve fidan desteği verilmesi gerektiğini hatırlatıyorum.
Bir eksiklik de şu: Bakın, bazı yerlerde dönüm başı 150’yle 180 kilogram fındık alınıyor ama Cumhurbaşkanı kararnamesiyle deniyor ki: “Biz dönüm başına 80 kilogram fındık kabul ediyoruz.” Burada da büyük bir haksızlık, eşitsizlik var. Bu rakamın da en az 120 kilograma çıkarılması gerekiyor.”
