Halk fakirleşti ya bankalar…
Prof. Dr. Harun Raşit Uysal yazdı.
Artık her ayın üçünde kamuoyu, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) bir önceki ayın enflasyon rakamını bekler oldu. Meraktan değil, sadece enflasyona dayalı ücret artışı alan memur ve benzer durumda çalışanlar bunu takip ederlerken yine bu kesim ve diğer kamuoyu daha çok açıklanan rakamlarla eğlenmek için bunu bekliyorlar. Ekonomi yönetimi TÜİK’i itibarsızlaştırırken, daha önce kimsenin bilmediği ENAG’ı yani Enflasyon Araştırma Grubu’nu meşhur etti. TÜİK’e inanmayan büyük yığınlar doğruca bu grubun rakamlarına bakıyorlar.
YENİ ENFLASYON RAKAMLARI DA TATMİN EDİCİ DEĞİL…
Yine öyle oldu ve geçen hafta Temmuz ayı yıllık tüketici enflasyonunu (TÜFE) yüzde 80’in altında açıklamasının ardından uzmanlar TÜİK’e yönelik eleştirilerini yoğunlaştırdı.
TÜİK verilerine göre, TÜFE’deki artış 2022 Temmuz’da bir önceki aya göre yüzde 2,37, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 79,6 olarak gerçekleşti. ENAG, tüketici enflasyonunun Temmuz’da aylık yüzde 5,03, yıllık yüzde 176,04 olduğunu açıkladı.
Diğer taraftan İstanbul Ticaret Odası (İTO) İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi’ne göre; İstanbul’un enflasyonu Temmuz’da yıllık bazda yüzde 99,1, aylık ise 4,09 olarak gerçekleşti. Böylece Temmuz ayında TÜİK ve İTO arasındaki fark bile 19,5 puana ulaştı.
Diğer taraftan gıda enflasyonu konusunda da kuruluşların açıkladığı rakamlar birbirlerinden farklılık gösterdi. Temmuz 2022 ENAG gıda fiyatlarındaki aylık artışı yüzde 9,9, Türk-İş yüzde 7, İTO yüzde 4,83, TÜİK ise yüzde 3,15 olarak hesapladı.
TÜRK-İş Ankara üzerinden yıllık mutfak enflasyonunu yüzde 128,4 olarak hesaplarken İTO’ya göre bu rakam yüzde 107,16, TÜİK’e göre yüzde 94,5 oldu.
Sizi rakamlara boğmayayım. Bunun anlamı şu; TÜİK dışındakiler genel ve mutfak enflasyonunu yıllık bazda yüzde 100’ün üzerinde buluyorlar.
TÜKETİCİ CEBİNE BAKAR…
Şimdi bunları yazdım da tüketicinin çok mu umurunda sanki. Tüketici bir sene öncesine göre elektriği, doğalgazı, mazotu, benzini, peçeteyi, peyniri, patatesi, eti kaç paraya aldığına bakıyor. Aradaki farkı hesaplayınca hangi grubun gerçeğe yakın rakamlar açıkladığını anlıyor.
Ürün artışları kadar geliri artmayınca da fakirleşiyor. Onlar fakirleştikçe birileri ya da bir takım kurumlar zenginleşiyorlar. Yani para bir cepten diğerine ya da diğer bir kasaya gidiyor.
Örnek mi? Buyrun…
BANKALAR KASAYI DOLDURDU…
Bankacılık sektörünün net kârı, TÜFE’ye endeksli tahvil gelirleri ve politika faizinden sağlanan düşük maliyetli fonlamanın etkisiyle 2022 Ocak–Haziran’da geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 400 artarak 169.15 milyar TL’ye yükseldi.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) haziran verilerine göre, kamu bankalarının net kârı yüzde 466 artarken, yerli özel bankaların yüzde 438, yabancı bankaların ise yüzde 322 artış gösterdi.
Anladık mı?
