Sürdürülebilirliğin 100 temel kuralı – Hazırlayan: İrfan Onay

Paydaşımız İrfan Onay’ın, Adil Yaşam web sitesi için hazırladığı “Sürdürülebilirliğin 5R’si” başlıklı çalışma videoya çevrilerek ilginize sunulmuştur. Bu vesileyle hatırlanması yararlı olabilecek bir ipucunu da paylaşmak isteriz: Adil Yaşam’ın (AY) temel ilkesi, canlı-cansız-kültürel varlıkların etkileşimli bir “bütün” oluşturduğudur.

AY, bu “bütün”ü oluşturan her bir varlığın haklarına saygı anlamına gelen “binlerce saygı”nın toplamıdır; bu nedenle de her birinin toplum yaşamında yaygınlaşması yüzyıllar alabilecek gibi görünmektedir.

Fakat şöyle ilginç bir şans var: Bu binlerce saygıdan sadece birisini (mesela ev temizliğinde çamaşır suyu kullanmaMA) alışkanlık haline getiren bir kişi, bu defa başka şeyleri de (mesela çamaşırları bembeyaz, bulaşıkları tertemiz, yerleri pırıl pırıl …… yapan) kimyasalların, insanlara, ev hayvanlarına, kanalizasyon yoluyla denizlere, balıklara ve oradan da yine bizlere dönmekte olduğunu (bkz. Selfish adlı video) fark edebiliyor. Bu, bir zincirleme tepkimeye dönüşebilme imkanı olup, tepkimenin ateşleyicisi “sadece bir konuda farkına varıp, alışkanlığını değiştirebilme iradesini gösterebilmek” olarak görünüyor.

BN’nın hemen tüm projeleri insan davranışlarında küçük davranış değişikliklerini hedefliyor ve bunların bir biçimde yaygınlaşacağını umuyor. Damon Centola bunu ¼ kuralı ile açıklıyor. Bunun nasıl mümkün olabildiği ise yukarıda örneklenen zincirleme tepkime ile ilgili gibi.

lgilerinize ve çevrenizde (ya da bizzat kendinizde) denediğiniz benzer tepkimeleri paylaşmanız dileğiyle.

Selam ve sevgiler

Tınaz Titiz