Aracıyı ortadan kaldırdık
Bu hafta İşin Peşinde köşesi için Manisa’da bir zeytin bahçesinde çalıştık. Zeytinleri önce topladık sonra yağa çevirdik. İş, satmaya gelince herkesin yüksek komisyonculuklarından şikâyet ettiği aracıları ortadan kaldırdık. Ürünleri e-ticaret ile tarladan tüketiciye ulaştırdık. Çiftçilere göre e-ticarette de komisyon var ama eski sisteme göre kâr marjı daha yüksek. Zeytinde ise bu yıl kuraklık etkili; verim çok iyi değil. 6 kilogram zeytinden bir litre yağ çıkıyor. Zeytin bahçelerinde çalışan işçiler günlük 125 lira yevmiye alıyor. Bir litre yağın çıplak maliyeti ise 30 lira.
Türkiye’de tarımla uğraşan kime dokunsanız bin tane dert dinlersiniz. Kimi, gerçekten de çiftçiyi aşırı derecede zorlayan girdi maliyetlerinden şikâyet eder kimi ürettiği ürünü maliyetinin altında satmak zorunda kaldığından. Çiftçi ürettiği üründen kazanamamaktan, perakendeci ve esnaf ise kâr edememekten şikâyetçi. Tüketici ise sürekli yükselen fiyatlarla karşı karşıya kalırken bu alanda ciddi bir değişime olan ihtiyaç da hayati bir önem kazanıyor. Komisyonculuk sisteminin değiştirilmesi planlanıyor ama bu konularda hâlâ çiftçiyi tatmin edebilen bir adım atılmış değil.
ATA TOPRAĞINDAN GÖÇÜYORLAR
Biz de her hafta farklı bir mesleği deneyimlediğimiz ‘İşin Peşinde’ köşesi için bugün tarladan direkt olarak tüketiciye üretim yapan bir çiftçinin yanındayız. Bugünkü mesaimizde Manisa’nin Kırkağaç ilçesine bağlı Öğeçli köyünde aracıları ortadan kaldırarak nasıl üretim ve satış yapıldığını anlatacağız. Yanlış tarım politikaları ve destek yetersizliği yüzünden Türkiye son yıllarda binlerce çiftçisini kaybetti. Özellikle genç nüfus artık çiftçilik yapmak istemiyor ata toprağından göçüyor. Taha Mertcan Ok ise yıllarca zeytincilik yapan ve piyasaya toptan ürün veren bir çiftçi. Ancak artık çalışma şeklini değiştirmiş. O yine üretiyor ama ürettiğini e-ticaret yolu ile kendisi satıyor.
