5 soru, 5 cevap: Karın geç yağması tarımı nasıl etkiledi?
Türkiye’de kar yağışı mevsim normallerine göre geç başladı. Bu yıl hava sıcaklıkları da genel olarak mevsim normallerinin üzerinde seyretti. Peki, bu durumdan hasat dönemi nasıl etkilendi, karın geç yağması ne anlama geliyor? Sözcü, ziraat odası başkanlarına sordu.
Kar yağışı bu sene Türkiye’de geç başladı. Ekinler ve taş çekirdekli meyvelerin üşümemesi kalitesini de düşürdü. Peki, karın geç yağması ne anlama geliyor, kar hasat döneminde neden önemli? Yağışların azalmasının son tüketiciye nasıl bir yansıması oldu? Bursa Ziraat Odası Başkanı İsmail Altınkaya ve Konya Ziraat Odası Başkanı Murat Yağız anlattı.
Türkiye’de kar yağışı mevsim normallerine göre geç başladı. Bu yıl hava sıcaklıkları da genel olarak mevsim normallerinin üzerinde seyretti. Bu durumdan hasat dönemi nasıl etkilenir?
ALTINKAYA: Hasat dönemi şu an bitti. Tarlada ıspanak ve karnabahar var. Sebze don olursa da zarar görüyor.
YAĞIZ: Bahar yağışlarını görmeden henüz olumsuz bir tablo çizmek erken olmakla birlikte genel olarak kış yağışlarının yetersizliği yeraltı sularını olumsuz etkilemektedir. Yağışların bu şekilde az olacağı varsayımından hareket edersek bu durum özellikle hububatta rekolteyi ve kaliteyi olumsuz etkileyecektir. Bahar yağışlarına ve sulamaya bağlı olarak diğer ürünlerde olumsuz etkilenecektir.
Bu yıl henüz beklenen kadar yağmur yağmaması en çok hangi ürünleri etkileyecek?
ALTINKAYA: Yağmurun yapmaması tarladaki her türlü ürünü etkiledi. Şimdi kar yağdı bu yağmurdan daha etkili. Yavaş yavaş eriyecek, toprak altına girmesi daha kolay olacak. Toprağın 20 santimetre altı çok sert. Kar, bunu yumuşatacak ve toprağı verimli hale getirecek. Yağmurun beklenin üzerinde yağmaması ise başta buğdayın filiz vermesini engeller. Meyvelerde erken uyanmaya neden olur. Erken uyanmada meyvenin dona yakalanması anlamına geliyor bu da çıkan meyveyi azaltır.
YAĞIZ: Kış yağışlarının yetersizliği en çok etkiyi güzün ekilen hububatta kendini hissettirir. Bunun haricinde yeraltı sularının seviyelerinin düşmesi baharın ekilecek diğer ürünlerde de yeterli sulama yapılamaması ve sulamanın masraflı olması nedeni ile bütün ürünler olumsuz etkilenecektir.
Bu yıl bazı illere kar düşmezken yurdun genelini saran soğuk hava dalgası kendini hissettirmeye başladı. Kar yağışı hasat döneminde neden önemlidir?
ALTINKAYA: Kar yağışı hasattan önce başlamalı bu meyvenin yetişmesi için çok önemli. Hasat dönemi kar yağışı iyi değildir. Çiftçinin her şeyi açıkta. Yağmur ve kar vaktinde yağmalı. Yağmaz ise bu meyve ve sebze için çok tehlikelidir ve yeterince ürün alamazsınız.
YAĞIZ: Her ne kadar yağmur önemli ise de esas olarak toprağın su tutmasını kar sağlar. Toprağın yeterince su tutması ve yeraltı sularının beslenmesi açısından kar önemlidir. Yağmur çok yağdığı zaman bile toprak tamamını tutamayacağı için sel olur akar ama kar yavaş yavaş tamamen toprak tarafından emilir. Bu nedenle hem şu anda ekili hububat hem de baharda ekilecek sebze için kar çok önemlidir.
Ekinlerin ve taş çekirdekli meyvelerin üşümesi neden gerekli? Üşümenin kaliteye ne gibi bir etkisi olur?
ALTINKAYA: Kışın meyve ağaçlarının uyku sürecini tamamlaması lazım. Havalar biraz daha lodos gitseydi ağaçlar yeşermeye başlayacaktı. Zamansız hava şartına aldanan çiçekler açtı. Ardından üşür ise donar zarar görür. O yüzden ağaçların kış uykusuna yatması ve bu evreyi sorunsuz atlaması şart verim alınabilmesi açısından.
YAĞIZ: Kışın havaların bu yıl olduğu gibi mevsim normallerinin üzerinde sıcaklık olursa gece ve gündüz sıcaklıları dengesiz olacağından toprak çalışır ve uykuda olması gereken hububatın üşümesine neden olur. Meyvede de durum aynıdır baharda çiçek açması gereken ağaçlar kış sıcaklığında uyanırlar ve tekrar soğuğu gördüğü zaman üşürler.
Yağışların azalmasının son tüketiciye nasıl bir yansıması olabilir?
ALTINKAYA: Meyve sebze noksan olur, halde fiyat artar bu da tüketiciye yansır.
YAĞIZ: Burada en basit ticari kural geçerlidir. Arz talep meselesi Ürün az olduğu zaman arz talebi karşılayamayacağı için var olan ürün de piyasada yüksek değer bulacaktır. Dolaysıyla nihai tüketici normal zamanda daha ucuza alabileceği ürünü pahalıya almak zorunda kalacaktır.
Kaynak: www.sozcu.com.tr
