10 şeker fabrikasının parası ithal şekere gitti
Özelleştirmeler, şeker üretimi ve fiyatlarına iktidarın iddialarının aksine olumsuz yansıdı. Özelleştirilen 10 şeker fabrikasından devlet yaklaşık 3.5 milyar lira gelir elde etmişti. İthal edilecek 400 bin ton şekere ödenecek para ise 5 milyar lirayı geçiyor.
Özelleştirilen 10 şeker fabrikalarından elde edilen paranın yurt dışından ithal edilecek 400 bin ton şekerin parasına bile yetmeyeceği hesaplandı. Fabrikaların özelleştirilmesi yüzünden hem şeker üretimi düştü, hem şeker fiyatları pahalandı hem de yurt dışından şeker ithal etmek zorunlu hale geldi.
ALELACELE SATILDI
İktidar kamunun yükünü hafifleteceği, şeker üretimini artıracağı iddiasıyla Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş’nin elindeki fabrikaları 2018 yılında satışa çıkardı. Toplumdan gelen yoğun eleştirilere rağmen alelacele alınan kararla 10 şeker fabrikası inşaat, tuz, çay, turizm ve kömür gibi sektörlerde faaliyetleri olan özel sektör yatırımcılarına toplam 3 milyar 452 milyon 200 bin lira bedelle satıldı. Yozgat, Ilgın ve Burdur şeker fabrikaları ise satılamayınca kamuda kaldı.
5 MİLYAR TL GİDECEK
Şeker fabrikalarının özelleştirilmesi şeker üretimi ve fiyatlarına söylenenin aksine olumsuz yansıdı. İktidar zamların bir türlü kontrol altına alınamaması üzerine şeker açığını kapatmak ve fiyatları dizginlemek için yurt dışından 400 bin ton şeker ithal etme kararı aldı. İthal şekerin nakliye dahil ton başına 750 dolara mal olacağı bildirildi. Buna göre 400 bin ton ithal şeker için ödenecek döviz 300 milyon doları bulacak. 300 milyon dolar, bugünkü kurlarla 5 milyar lirayı aşıyor. Bu da 10 fabrikanın satışından elde edilen paranın TL bazında 400 bin tonluk şeker ithalatının parasını bile karşılamadığını gösteriyor. Türkşeker, 27 Haziran itibarıyla bazı indirim marketler ve Tarım Kredi için 390 TL’den verdiği 50 kilogramlık kristal şekerin fabrika satış fiyatına yüzde 67 zam yaparak 650 TL’ye çıkarmıştı.
DOLAR BAZINDA 3’TE 1’İNDEN FAZLA
Fabrikalar dolar yerine TL ile satıldı. Fabrikaları alan şirketlerin çoğu ödemelerini taksitlendirdiği için devletin kasasına paranın tamamı bir kalemde girmedi. Fabrikaların satıldığı tarihte dolar kuru yaklaşık 4 lira 30 kuruş civarındaydı. Fabrikalar dolarla ve peşin olarak satılmış olsaydı devletin kasasına yaklaşık 803 milyon dolar döviz girecekti. Bu tutar bile ithal şeker maliyetinin fabrikalardan gelen paranın 3’te 1’ini aştığı gösteriyor.
