10 maddede tarla ve tezgah arasındaki fiyat farkı nasıl düşer
Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru, tarlayla tezgah arasındaki fiyat uçurumunun önlenmesi için çözüm önerilerini sıraladı. Doğru, “Destekleme modeli tüm ürünler için siyasi baskıdan uzak uygulanmalı” dedi.
Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru, “Yıllardır şikayet edilen tarla ile tezgah fiyatlarındaki uçurumun önlenmesi sadece tüketicilerimiz için değil, aynı zamanda tüketimin artmasıyla daha fazla üretim ve kazanç imkanı sağlayacak olan tarım sektörü için de gerekmektedir” dedi.
Hak ettiği emeğinin gerçek karşılığını başka kesimlerin aldığını görmek çiftçi camiasını üzdüğünü kaydeden Doğru, “Çalışan nüfusun yüzde 17’sini bünyesinde barındıran ve aileleriyle yaklaşık 25 milyona yakın çiftçimizin de Türkiye’deki en büyük tüketici grubu olması sebebiyle bu durumdan rahatsız olmaktadır” diye konuştu.
Mutlu Doğru, “Burada önemli olan, herkesin makul ölçülerde kar marjıyla çalışması ve bu pazarlama zincirinin devlet tarafından denetlenerek, regüle edilmesi ve gerekirse kurala uymayanların cezalandırılması gerekliliğidir” şeklinde konuştu.
Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru, yaş meyve ve sebze üreticisinin hakkını koruyarak, tüketiciye en uygun fiyatlarla ürün sunmak için yapılması gereken düzenleme ve düşüncelerini şöyle sıraladı:
1. ÜRETİM MALİYETİ DÜŞMELİ
Çiftçimizin üretim maliyetlerini düşürmek, ucuz girdi ve finansman temini ile üretime destek olmak ve üretimin devamlılığını sağlamak temel hedef olmalıdır.
2. PLANSIZ ÜRETİME SON VERİLMELİ
Özellikle yaş meyve ve sebzede iklimsel sebepler veya plansız üretim sebebiyle arz dalgalanması olan ürünlerde fiyat hareketliliği kaçınılmazdır. TARSİM sigortasının yaygınlaşması ve havza bazlı destekleme modelinin tüm ürünler için daha dar kapsamlı, siyasi baskıdan uzak olarak tarım il ve ilçe teşkilatlarınca uygulanmaya konması gerekir.
3. HAL SAYISI AZALTILMALI
Yaş meyve ve sebze ticaretinde hal sistemi tarafların da görüşleriyle yeniden değerlendirilmeli, tüm taze tarımsal ürünlerin ticaretinin yapıldığı, soğuk havaların olduğu, merkezi hal kompleksleri inşa edilerek, hal sayısı azaltılmalıdır. Hallere ürün giriş ve çıkışı daha sıkı kontrol edilmeli, her tüccarın alış ve satış fiyatları elektronik ortamda izlenerek, hale giren herkesin göreceği şekilde yayınlanmalıdır.
4. KDV SIFIRLANMALI
Tüm yaş meyve ve sebzede KDV oranı sıfırlanmalıdır.
5, ARACILAR AZALTILMALI
Market zincirlerinin; direkt çiftçiden aldığı ürünleri rüsum vergisi ve komisyon ödemeden, hale sadece bildirim yaparak paketlemesi, aracı sayısını azaltması ve makul kar oranlarıyla tüketiciye sunması, ancak sözleşmeli üretim modeliyle mümkün olmalıdır.
6, KAMU BANKALARI UCUZ FİNANSMAN SAĞLAMALI
Çiftçiyle üretim sezonu başında, girdi maliyeti için avans ödemesi de yaparak sözleşme yapması şartıyla, sabit alım fiyatıyla ürün alım sözleşmesi yapılması kamu bankaları aracılığıyla ucuz finansman ile teşvik edilmelidir.
7. MARKETLERİN KEYFİ UYGULAMALARI DENETLENMELİ
Market zincirlerinin çiftçiden, kooperatiflerinden veya birliklerinden direkt temin ettikleri ürünlerin satışında kar marjı, ödeme vadesi ve son hasat tarihi düzenlenmeli, marketlerin keyfi uygulamasına bırakılmamalıdır.
8. KOOPERATİFLEŞME TEŞVİK EDİLMELİ
Çiftçilerin birleşerek kooperatifleşmesini teşvik etmek için çiftçi kooperatifleri veya birliklerinden satın alınan ürünlere KDV, stopaj, borsa tescil ve rüsum indirimleri ile sübvanse edilmiş finansman ve nakliye desteği verilmelidir. Kooperatif ve birliklerin ürün pazarlaması teşvik edilmeli, Belediyelerce satış noktası açılması için ücretsiz yer temin edilmelidir.
9. İTHALAT İLE MÜDAHALE YAPILMAMALI
Yaş meyve ve sebze fiyatlarını düşürmek için ithalat yolunu açmak, üretimin sürekliliğine olumsuz yansıyacağından, iç ticaret dengelerine ithalat ile müdahale yapılmamalıdır. Plansız üretim sonucu tarlada veya dalında çürümeye terk edilen ürünler, acil ihracat teşviği ile ekonomiye kazandırılmalıdır.
10. VERİMLİLİK ARTIŞI İÇİN PROJELER GÜNEME ALINMALI
Verimliliği arttırmak ve doğru tarımsal verilerin elde edilmesi önceliğimiz olmalıdır. Bu konuda yeni teknolojilerin kullanımı ile TARBİL ve TARSEY gibi Tarım Bakanlığı projelerinin tekrar gündeme alınması gerekir.